De maatschappij verandert. Dat is al een tijdje zo, dus niets nieuws onder de zon. De vraag is alleen of we het tempo kunnen bijhouden met hoe we met de veranderingen om zullen gaan.
Op individueel niveau gaat dat heel behoorlijk. We hebben inmiddels allemaal een computer, worden gegijzeld door de dagelijks e-mail, rekenen af met plastic en zijn connected door middel onze smartphone. Helemaal up to date.
Tempo
Maar opportuun is of de overheid met haar instituties en de markt met haar bedrijven hetzelfde tempo kunnen opbrengen. De nieuwe omstandigheden zijn vooral hybride veiligheidsproblemen. Alles hangt met alles samen. Oplossingen zijn nooit meer simpel en laten zich al zeker niet door één instituut of bedrijf oplossen. Daarom is samenwerken in een netwerk een vereiste. Misschien voor het individu wel gezellig, maar organisaties zijn er niet gek op. Want het betekent altijd dat je iets van je eigen doelstelling, belang en identiteit moet inleveren voor een collectief resultaat.
Moestuinvereniging
De weerbarstige werkelijkheid is dat we als het gaat om toezicht, handhaving en opsporing nog veel zijn georganiseerd in silo’s en graag door een rietje naar ‘ons’ schilderij kijken. We zijn als land een moestuinvereniging waarin iedereen zijn eigen perkje met passie verdedigt. En als we al moeten samenwerken, is er onderhuids sprake van institutionele weerstand, ambtelijke obstructie en ‘de remmers in vaste dienst’. Samenwerking is vooral: ‘what’s in it for me?’. Een soort samen ‘voor me eigen’.
Samenwerking is vooral ‘what’s in it for me?’
Keus
En toch hebben we geen keus. Dat geldt niet alleen voor de overheid, maar ook voor bedrijven en partijen onderling. Oké, er zijn afspraken en protocollen, maar de wil om écht inhoud te geven aan publiek- private samenwerking op het domein veiligheid is nog ver te zoeken: verschillende culturen, verschillende belangen en verschillende verantwoordelijkheden.
(Net)werken
In ‘netwerken’ werken wordt onontbeerlijk. Diegene die dat niet doet, is wat mij betreft (al dan niet op termijn) gezien. Bestaansrecht van instituties bestaat bij de gratie van het willen faciliteren van die netwerken. De grenzen zijn aan het verschuiven. Het wordt tijd dat te realiseren.
En dat wil zeggen als je jezelf verantwoordelijk voelt voor veiligheid.
Dit blog schreef drs. Bernard Welten, Buitengewoon adviseur bij het Korps Nationale Politie. Op 9 juni is Welten dagvoorzitter van het ASIS Security Management Congres 2016.