De Nationale Politie is allesbehalve een goed geoliede machine. Vijf jaar na het begin van de reorganisatie van de politie zijn er nog allerlei problemen, zoals een complexe gezagsstructuur. Het is werk in uitvoering.
Tot deze conclusie komt een commissie die onderzoek deed naar de stand van zaken bij de hervorming van de politie. Vijf jaar geleden begon de vorming van de Nationale Politie, die een eind maakte aan de regionale korpsen die als koninkrijkjes en eilanden zouden opereren. Een betere politie-organisatie moest uiteindelijk leiden tot een veiliger Nederland. De commissie-Kuijken maakte een eerste balans op.
Snelle invoering met grote impact
De snelle invoering van de Nationale Politie blijkt een “tweesnijdend zwaard” te zijn geweest. Er werd een doorbraak geforceerd op een dossier dat in het verleden al meerdere malen tot lange patstellingen had geleid, aldus de commissie. `Daarvoor is ook een flinke prijs betaald.” Het heeft grote impact gehad op mensen en verhoudingen binnen de organisatie.
Eerdere berichten over de Nationale Politie:
Tekort Nationale Politie omvat miljoenen
Reorganisatie Nationale Politie: meer tijd, meer geld
Bijstelling nog onvoldoende
In 2015 werden de plannen bijgesteld en dat was broodnodig, stelt de commissie. Net als de vervanging van de eerste korpschef Gerard Bouman hielp het de gemoederen enigszins te bedaren. Maar er is meer nodig.
Minder macht bij het ministerie, meer naar de korpschef
De commissie vindt onder meer dat het ministerie van Justitie en Veiligheid nog te veel rollen heeft bij de politie. Hij is eigenaar”, dan weer opdrachtgever of opdrachtnemer en heeft gezag over een paar taken. De korpschef van de Nationale Politie zou juist meer macht moet krijgen.
Over vijf jaar nieuw oordeel over functioneren politie-organisatie
De commissie-Kuijken zegt niet te kunnen vaststellen of de grootscheepse reorganisatie heeft geleid tot een beter presterende politie-organisatie. Wellicht lukt dat wel bij een nieuwe evaluatie over vijf jaar.
Minister neemt adviezen over politie zeer serieus
Het kabinet neemt de aanbevelingen over verdere aanpassingen bij de Nationale Politie heel erg serieus. Dat zei minister Ferd Grapperhaus (Justitie) na ontvangst van het kritische rapport. De bewindsman wil komend voorjaar met een standpunt komen. `Ik ga er de komende tijd mee aan de slag”, aldus Grapperhaus. Hij zegt het rapport “in open dialoog” te gaan bespreken met onder anderen de korpschef, burgemeesters, het Openbaar Ministerie en de politievakbonden.
Korpschef: ruimte voor de politie nodig
De vorming van één politiekorps is fors onderschat. Dat maakt korpschef Erik Akerboom op uit het rapport van de commissie-Kuijken. Hij onderschrijft de conclusies dat de politie de ruimte moet krijgen om zich verder te kunnen ontwikkelen en te verbeteren.
Akerboom vindt dat de commissie een treffend en samenhangend beeld geeft van de situatie van de politie nu. Hij ziet de aanbevelingen als een leidraad voor de toekomst. Akerboom vindt net als de commissie dat er te veel centraal geregeld is en dat er meer flexibiliteit en maatwerk nodig is. “Nieuwe regels en werkinstructies moeten niet beknellend werken.”
Ondanks onzekerheid zijn politiemensen blijven presteren
De politiebaas onderschrijft dat “de organisatie op zijn kop stond. De medewerkers ondervonden daarvan dagelijks de gevolgen”. Akerboom waardeert het dat de commissie de politiemensen prijst om hun loyaliteit en hun vermogen om zich aan te passen. Tijdens deze onzekere perioden zijn politiemensen blijven presteren.”Dat is echt ongelofelijk knap”, aldus Akerboom.
>> Lees ook Vertrouwen in de politie opnieuw gestegen
Goed overleg belangrijker dan meer macht
Dat de commissie een sterkere positie voor de korpschef wil, vindt Akerboom geen doel op zich. Het gaat er volgens hem om dat de politie goed kan inspelen op lokale veiligheidsproblemen. Daarvoor is goed overleg nodig met het lokaal bestuur.
Nationale Politie óók sneller en goedkoper
De nieuwe organisatie heeft ook voordelen, benadrukt Akerboom. Zaken als opschaling bij grote incidenten, inkoop en andere praktische kwesties kunnen gezamenlijk sneller en goedkoper worden geregeld.