In de aanloop naar de Provinciale Statenverkiezingen zat tijdens een uitzending van Pauw en Jinek een Brabantse tuinder aan tafel. Hij vertelde hoe ondermijning in de praktijk werkt. Zijn verhaal was schokkend en tegelijkertijd verhelderend. Want het zal je maar gebeuren dat op een goede – of kwade – dag er een zware jongen bij je voor de deur staat met de vraag (lees: eis) of hij een van je leegstaande schuren kan huren om er een hennepplantage aan te leggen.
En ‘nee’ is voor hem geen antwoord, want na een paar dagen is hij er weer. Dit keer met wat extra mannetjes en een vorstelijk financieel aanbod. Hoe sterk moet je dan in je schoenen staan als ondernemer in financieel zwaar weer en in de wetenschap dat je buurman inmiddels wel voor de financiële verleiding is gezwicht? De tuinder in kwestie bleek dat niet, maar het was overduidelijk dat deze ervaring hem emotioneel had geraakt. En wat als er over een tijdje weer wat mannetjes bij hem voor de deur staan?
Het gevoel van veiligheid neemt af
Dit voorbeeld is illustratief voor hoe het er tegenwoordig in de landelijke gebieden aan toe gaat. De vermenging van de onder- en bovenwereld, waarbij het veelal gaat om illegale drugsproductie en -handel wordt hier het best zichtbaar. Er wordt crimineel geld geïnvesteerd en uitgegeven in het legale circuit om macht, invloed en aanzien te verwerven. Door de invloed en druk die criminelen zo op de samenleving kunnen uitoefenen, neemt het gevoel van veiligheid en leefbaarheid af.
Inmiddels zijn er volop regionale initiatieven om ondermijning aan te pakken. Zo hebben publieke en private partijen in de Achterhoek de handen ineen geslagen met het Keurmerk Veilig Buitengebied om de veiligheid in de buitengebieden te vergroten. Of neem het versterkingsplan regio Brabant Zeeland, waarin OM, politie, gemeenten en Belastingdienst samenwerken in de strijd tegen ondermijning.
De landelijke overheid ondersteunt deze initiatieven. Minister Grapperhaus van Justitie en Veiligheid heeft bijvoorbeeld een ondermijningsfonds in het leven geroepen met daarin 100 miljoen euro. Overigens lijkt dit bedrag een druppel op de gloeiende plaat vergeleken met de miljarden euro’s die criminelen met hun illegale praktijken opstrijken. Verder voert de minister strengere straffen in voor criminelen die burgemeesters bedreigen en wil hij criminelen materieel treffen door beslag te leggen op geld en bezittingen.
Het ASIS Security Management Congres 2019 besteedt ook aandacht aan ondermijning. Paul Depla, burgemeester van Breda, zal in zijn keynote presentatie een verhaal uit de praktijk vertellen en schetsen hoe ondermijning de samenleving raakt. Reden genoeg om op 25 juni a.s. naar Veenendaal te komen!
Arjen de Kort, Hoofdredacteur Security Management
> Lees hier meer blogs