Bij het lezen van de kop denk je misschien aan het geboortejaar van jezelf of van je kind. Waarschijnlijker echter komt de titel van een boek van George Orwell in je op. Onlangs herlas ik deze dystopische toekomstroman van de Britse schrijver, geschreven rond 1948 (de eerste keer was voor mijn boekenlijst op de middelbare school).
Orwell presenteert in dit boek zijn visie op de westerse wereld anno 1984. Het boek is een waarschuwing tegen totalitaire regimes en beschrijft een staat waarin de overheid elk aspect van het menselijk leven bewaakt, controleert en elke kans op hoop genadeloos vernietigt. Het hoofdpersonage Winston Smith ondervindt dat de macht van de regering verder reikt dan hij zich had kunnen voorstellen. In de strijd tegen de Partij en Big Brother gaat de enkeling (dus ook Winston) kansloos ten onder. Achter de roman is een annex opgenomen over het door Orwell geïntroduceerde begrip Nieuwspraak dat een belangrijke rol speelt bij de politieke hersenspoeling (‘kamer 101’).
Het boek is een waarschuwing tegen totalitaire regimes
Verbanden tussen 1984 en crisismanagement
Het boek van Orwell is onderverdeeld in drie delen. Wat zijn drie verbanden tussen 1984 en dit themanummer over crisismanagement? Mede met hulp van ChatGPT en een collega kom ik tot het volgende:
- In 1984 houdt Big Brother de samenleving voortdurend in de gaten, een extreme vorm van signalering en surveillance. Bij crisismanagement is monitoring ook essentieel. Het in de gaten houden van systemen en netwerken helpt bij het vroegtijdig detecteren van bedreigingen en incidenten om als organisatie vooruit te denken.
- Het regime in 1984 gebruikt controle over informatie en geschiedenis om macht te behouden, wat leidt tot een sfeer van onderdrukking en angst. Goede crisiscommunicatie kenmerkt zich door het verspreiden van juiste, tijdige en begrijpelijke informatie over en tijdens een crisis, ramp of incident. Hierbij staan betekenisgeving, schadebeperking en informatiebehoefte centraal.
- De staat in 1984 reageert op elke vorm van afwijkend gedrag met brute kracht en onderdrukking om de stabiliteit en veiligheid te waarborgen. In crisismanagement is een snelle en effectieve reactie op dreigingen en incidenten cruciaal. Dit betekent het implementeren van noodplannen, incident response-teams en het snel neutraliseren van bedreigingen om schade te voorkomen en de integriteit van systemen te waarborgen.
Thema’s als toezicht, controle en reactie op dreigingen, zoals beschreven door Orwell, vertonen overeenkomsten met strategieën in crisismanagement. Is dat erg? Wat betreft mogelijke privacy schendingen en de blijvende nadruk op angst, mijns inziens wel. Wat betreft proactieve bewaking, effectieve controlemechanismen en een snelle, uitgebalanceerde aanpak van dreigingen zeker niet.
Overigens ben ik net niet in 1984 geboren; het scheelt slechts zeven dagen.
Mr. Ben den Tuinder is hoofddocent recht bij de opleiding Safety & Security Management en onderzoeker bij het lectoraat Weerbare Democratie van Hogeschool Saxion.
Reacties? Graag! b.c.dentuinder@saxion.nl
Meer blogs van Ben den Tuinder
Volg Security Management op LinkedIn
