Zo af en toe laat ik ook mijn licht laten schijnen over heikele safetykwesties. Dit maal over het verschijnsel kamikazefietser.
Kamikazefietsers rijden bij voorkeur in de duisternis met donkere kleding zonder reflectoren, al append en met verlichting die deze naam nauwelijks mag dragen. Je ziet ze niet, juist omdat auto’s tegenwoordig zo goed verlicht zijn. De zeilende securitymanager kent het fenomeen wel: nautische overstraling. Tegen een goed verlichte achtergrond verdwijnen kleinere lichtjes. Ze vallen gewoon niet meer op en worden één met de achtergrond. Ik moest er laatst aan denken toen er plotseling weer een uit de duisternis opdook.
Het aantal fietsverkeersdoden stijgt sinds een tijdje weer. Vroeger peddelde opa Berend voorzichtig langs de donkere landweggetjes. Tegenwoordig komt tante Toos met haar Vicenza Superior met 25 kilometer per uur om de hoek van haar Vinex woonwijk scheuren om zich daarna met een haakse bocht in het winkelcentrum te storten. Vóór de elektrische revolutie kon je aan de snelheid waarmee een fietser trapte de snelheid redelijk inschatten. Nu komen ze rustig peddelend aanrijden, trappend alsof ze 10 km/u rijden, maar ondertussen bijna de driedubbele snelheid halend vanwege de trapondersteuning.
We moeten wel oog houden voor de problemen die iedere vooruitgang met zich meebrengt
En dan heb ik het nog niet over de moderne fietser die via internet een frequentiehalveerder koopt om nóg sneller te kunnen fietsen. Het is immers efficiënt reizen in de binnenstad wanneer het fietspad voor jou een soort privé-racebaan is. Dat maakt het trouwens tot een hachelijke zaak om met een auto een fietspad te kruisen en de weg op te rijden.
Wanneer ik in mijn grote stad een rotonde neem, moet ik de boel goed in de gaten houden. Eerst, wanneer je de rotonde oprijdt, omdat fietsers meestal voorrang hebben. Daarna, wanneer je de rotonde afrijdt omdat ze dan met hoge snelheid van rechtsachter aan komen rijden en meestal niet aangeven of ze linksaf gaan (de rotonde blijven volgen) of dat ze rechtsaf gaan (de rotonde verlaten). De gemiddelde afstand tussen de splitsing waar ze links- of rechtsaf gaan en de kruising met de rotonde is een meter of vier. Het geheel speelt zich dus in ongeveer een 500 milliseconden af, voordat ze zich in mijn rechter portier boren. Over inherent veilig ontwerp gesproken…
Wat we zien gebeuren is dat de infrastructuur (fietspaden) eigenlijk niet berekend is op al deze verschillende moderne en vooral snellere vervoersmiddelen. Het ontwerp van verreweg de meeste fietspaden stamt uit de tijd dat fietsen een stalen frame hadden en spierkracht de enige energiebron was. De geluksvogel had drie versnellingen. Daarom lopen in de binnenstad de fietspaden nog steeds vlak langs de voordeur terwijl dat qua snelheid eigenlijk niet meer zou kunnen.
Vooruitgang moet, maar we moeten wel oog houden voor de problemen die iedere vooruitgang nu eenmaal met zich meebrengt.