Sinds 5 februari van dit jaar waakt een collectief camerabeveiligingssysteem over het havengebied in IJmuiden. Het is een van de deelprojecten in het kader van de Bedrijven Investeringszone (BIZ), die het havengebied een upgrade oplevert qua ruimtelijke kwaliteit, veiligheid en leefbaarheid. De collectieve veiligheidsaanpak moet leiden tot een afname van de ‘ondermijnende’ criminaliteit, zoals smokkel, drugshandel en inbraken bij bedrijven.
Het instrument Bedrijven Investerings Zone wordt in Nederland sinds 2015 toegepast. In 2017 ging de BIZ havengebied IJmuiden van start. De eerste BIZ in een havengebied is een samenwerkingsverband tussen Zeehaven IJmuiden, de gemeente Velsen en circa 400 bedrijven.
Streven naar een schoon en veilig bedrijventerrein
Het IJmuidense havengebied kenmerkt zich door een grote verscheidenheid aan bedrijvigheid, van kleinschalige bedrijfjes tot internationale concerns, met als zwaartepunt scheepvaart- en offshore-gerelateerde industrie en visserij. De partners in de BIZ hebben een samenwerkingsovereenkomst voor vijf jaar afgesloten, waarbinnen zij gezamenlijk doelstellingen voor een schoon, heel en veilig bedrijventerrein realiseren.
Drie speerpunten: cameratoezicht, parkmanager en communicatie
De BIZ havengebied IJmuiden kent drie speerpunten: 24/7 cameratoezicht, het aanstellen van een parkmanager, en het verbeteren van de onderlinge communicatie en opvolging van klachten en incidenten via een digitaal communicatieplatform.
Aanpak van overlast en ondermijnende criminaliteit
Parkmanager Frans Hoogzaad vertelt wat in IJmuiden aan de vorming van de BIZ vooraf ging: “Het bedrijventerrein in het IJmuidense havengebied had jarenlang geen beste reputatie. De infrastructuur was verouderd, er waren veel klachten over overlast in de openbare ruimte en er was nogal wat ‘ondermijnende criminaliteit’ in het gebied, zoals smokkel, fraude en drugsgerelateerde misdaad. Ook inbraak bij bedrijven was een issue. Er was daarom zowel bij het bedrijfsleven als bij de overheid een gevoel van urgentie om het gebied een ruimtelijke kwaliteitsimpuls te geven, de handhaving te versterken en overlast en criminaliteit gericht aan te pakken.”
Met een eenmalige actie ben je er niet.
“Drie jaar geleden voerden gemeente, havenbedrijf, politie en andere opsporingsdiensten waaronder de douane en de FIOD een schoonmaakactie uit onder de noemer ‘Operatie Fabricius’. Die handhavingsslag leverde een flinke vermindering van de overlast en criminaliteit op. Maar met een eenmalige actie ben je er niet, want bedrijven en personen met onzuivere bedoelingen zoeken voortdurend nieuwe wegen om hun activiteiten voort te zetten. Daarom hebben de gemeente Velsen, Zeehaven IJmuiden en via de BIZ het bedrijfsleven, de handen ineengeslagen om veiligheid, duurzaamheid en leefbaarheid in het gebied ook op langere termijn te kunnen waarborgen.”
Extra ogen en oren middels collectief cameratoezichtsysteem
Na een revitalisatie van de infrastructuur in een flink deel van het gebied, kon met de inkomsten van de verplichte ledenbijdrage aan de BIZ in die ‘gerenoveerde’ bedrijvenzone een collectief cameratoezichtsysteem worden opgericht, mede dankzij een extra financiële impuls van de Provincie Noord-Holland.
Bedrijven leveren een financiële bijdrage naar rato
Frans Hoogzaad: “Vijfenzeventig procent van de bedrijven stemde vóór de BIZ, maar na de officiële start leveren alle bedrijven die in het gebied zijn gevestigd verplicht naar rato een financiële bijdrage aan het samenwerkingsplatform. Het voordeel van deze publiek-private samenwerkingsconstructie is dat collectieve voorzieningen kunnen worden gerealiseerd, zoals het 24 uurs cameratoezicht, waardoor het gebied als geheel veiliger wordt. Door de lokale geografie is het gebied goed collectief te beveiligen met cameratoezicht, want er zijn maar een paar toegangswegen tot het havengebied.”
24-uur per dag en 7 dagen in de week cameratoezicht
Het cameranetwerk is gebouwd door NVD beveiligingsgroep en wordt bediend vanuit de NVD meldkamer. Met twee vast opgestelde camera’s, negen instelbare dome-camera’s en drie camera’s voor kentekenregistratie is er 24 uur per dag en zeven dagen in de week zicht op wie het gebied binnenkomen en verlaten en wat zich op de wegen en kades afspeelt.
Extra oren en ogen
René den Dekker, Chief Technology Officer bij NVD, licht toe: “Het draadloze point-to-point cameranetwerk geeft ook de politie en andere handhavingsdiensten de gewenste extra oren en ogen. De beelden worden opgenomen en worden, binnen de kaders van de wet, maximaal vier weken bewaard. Na een incident kunnen ze worden opgevraagd en uitgekeken, maar in acute situaties kan de meldkamer van uitvoeringspartner NVD rechtsreeks meekijken en kunnen de beelden via het koppelvlak Live View ook direct door de politie meldkamer real time worden bekeken.”
René den Dekker (NVD, links) en Frans Hoogzaad van BIZ havengebied IJmuiden, partners voor een veilig havengebied.
Als je weet dat er 24 uur per dag toezicht is op het terrein, schrikt dat de ondermijnende criminaliteit toch af
NVD is een logische partner in de collectieve veiligheidsaanpak in de BIZ, want het securitybedrijf is al heel lang actief in het havengebied IJmuiden. NVD leverde daarom ook advies en schreef mee aan het investeringsplan voor de BIZ.
Bedrijventerreinen in zeehavens zijn interessante werkterreinen voor criminelen.
René den Dekker: “We verzorgen al zo’n twintig jaar de mobiele surveillance in het havengebied. Het collectieve cameratoezicht in het gebied zorgt ervoor dat ook wij efficiënter en effectiever toezicht kunnen houden en dat we sneller op incidenten kunnen reageren. Het cameratoezicht is een concrete uitvoeringsstap van de BIZ en is nog maar zo’n zes maanden operationeel. Toch zien we nu al een positief effect van het verscherpte toezicht in het gebied. We merken dat de problematiek van onzuivere bedrijfjes minder wordt, omdat al heel wat mensen met criminele intenties eieren voor hun geld hebben gekozen en zijn vertrokken. Als je weet dat er 24 uur per dag toezicht is op het terrein, schrikt dat een deel van de ondermijnende criminaliteit toch af. De kwaliteit van de camerabeelden is met full hd en hoge lichtgevoeligheid zodanig dat details goed kunnen worden herkend en dat voertuigen en personen goed te identificeren zijn.”
Nog geen harde cijfers, maar verwachting is een afname van 80 procent
René den Dekker kan door het nog jonge initiatief nog geen harde cijfers noemen over de afname van criminaliteit in het gebied. Wel stelt hij dat de ervaringen met soortgelijke projecten leren dat met een goede mix van techniek, organisatorische maatregelen en afspraken over beheer en communicatie, gerekend mag worden op een afname van de criminaliteitscijfers van zo’n 80 procent.
Door koppeling van systemen een nog betere gebiedsdekking
“In Rotterdam hebben we soortgelijke projecten lopen en daar zien we inmiddels een significante daling van de criminaliteit. We willen de effectiviteit van de securitymaatregelen in het BIZ-gebied nog verder vergroten door de komende tijd systemen aan elkaar te gaan koppelen, zoals de interne securitysensoren en camera’s van bedrijven en het eigen cameranetwerk van Zeehaven IJmuiden, dat met 24 dome-camera’s de kades bewaakt. Dan krijgen we een nog betere gebiedsdekking.”
Gezamenlijke communicatieportal Chainels
Parkmanager Frans Hoogzaad sluit zich hierbij aan. Hoe ziet hij de veiligheidsmaatregelen in het kader van de BIZ verder evolueren? “Techniek en surveillance zijn uitvoeringsmaatregelen voor gericht toezicht, maar we werken ook aan verbetering van security awareness bij de bedrijven. De problematiek van zeehavens en de daaraan gekoppelde bedrijven- en industrieterreinen is dat ze gevoelig zijn voor ondermijnende criminaliteit, want het zijn interessante werkterreinen voor criminelen. Om die risico’s te beperken hebben we ook de medewerking van de bedrijven nodig. Die medewerking steunt op goede communicatie en informatiedeling, waarvoor we het gezamenlijke communicatieportal Chainels hebben ontwikkeld. Dat werkt goed. Als parkmanager krijg ik frequent meldingen over uiteenlopende zaken, variërend van zwerfvuil en defect straatmeubilair tot verdachte situaties. Ik heb echt het gevoel dat de BIZ de bedrijven meer met elkaar en met de handhavingsdiensten van de overheid heeft verbonden. Zo kunnen we samen werken aan verdere verbetering van de veiligheid in het gebied.”
Rob Jastrzebski is freelance journalist
> Lees ook Cameratoezicht – De impact van deep learning
