De stekker uit festivals? 'Apeldoorn zet streep onder bevrijdingsfestival', zo kopten de media vlak voor 5 mei. Maar ook organisatoren van andere evenementen, zoals het grootste Keverevenement van Europa, zagen zich onlangs genoodzaakt de stekker eruit te trekken. In beide gevallen kon de veiligheid van de bezoekers niet worden gegarandeerd.
Dit zullen niet de laatste evenementen zijn die worden afgelast. Op 15 mei is namelijk de invoering van de nieuwe Politiewet in de Eerste Kamer besproken. Volgens dit wetsvoorstel, dat eind vorig jaar door de Tweede Kamer is aangenomen, moeten evenementen zelf deels of volledig de beveiliging gaan betalen omdat ze geen recht meer hebben op politie-inzet. De risico's van een evenement liggen voortaan bij de gemeente en de organisatie.
Om alle mogelijke risico's af te dekken, worden gemeenten extreem voorzichtig en moeten evenementen aan alle kanten streng worden beveiligd. Hierdoor kunnen – afhankelijk van het soort evenement – de kosten oplopen tot tienduizenden euro's. Voor evenementen die geen opbrengst uit kaartverkoop halen, zoals de bevrijdingsfestivals, kan dit de nekslag betekenen. Om door te kunnen gaan, moeten evenementen dan entree gaan heffen. Of ze moeten drastisch bezuinigen op de acts, met als gevolg dat de kwaliteit naar beneden gaat. Voor betaalde evenementen zullen de kaarten fiks duurder worden om de beveiliging te kunnen bekostigen. En dan is er ook nog het Lenteakkoord waarin is afgesproken dat ook betaaldvoetbalclubs moeten gaan betalen voor politie-inzet.
Eerder zouden alleen de kosten van politie-inzet bij incidentele commerciële evenementen worden doorberekend, maar dit gaat dus ook gelden voor structurele evenementen. Op termijn zal dit ongetwijfeld consequenties hebben voor de prijs van toegangskaartjes. Daarbij vereist het bovendien een andere organisatie als particuliere beveiliging taken van de politie gaat overnemen.
Om te voorkomen dat bevrijdingsfestivals en andere gratis evenementen zoals braderieën straks niet meer kunnen doorgaan, moeten gemeenten zich beraden over de uitvoering van het toezicht op het evenement. Na het verstrekken van de vergunning zijn zij er namelijk verantwoordelijk voor dat de bepalingen uit de vergunning daadwerkelijk worden nageleefd. Gemeenten hebben alleen niet altijd voldoende capaciteit om hierop toe te zien. Om overbelasting van het interne toezicht en handhavingsteam te voorkomen, kunnen gemeenten bijvoorbeeld externe toezichthouders inhuren.Daarbij moeten evenementorganisatoren en gemeenten zich realiseren dat ze met het inhuren van beveiligers niet per definitie een veilige situatie creëren. Cameratoezicht kan in bepaalde gevallen bijvoorbeeld effectiever zijn dan mankracht.
Het beveiligen van een evenement begint dan ook met het maken van een goede risicoanalyse. Wie is de doelgroep, hoe ziet de locatie eruit en hoeveel bezoekers worden verwacht? Hierbij moeten uiteraard ervaringen van voorgaande jaren worden meegenomen.
Vervolgens kun je bepalen wie je inzet – zijn dit beveiligers of kun je ook toezichthouders of hosts inzetten – en welke middelen. Zo mogen toezichthouders bijvoorbeeld surveilleren en het verkeer regelen en mogen hosts gasten ontvangen, doorverwijzen en begeleiden, maar beide groepen hebben niet de bevoegdheden en kwaliteiten die een beveiliger heeft, vanuit zijn of haar opleiding.
Als de nieuwe Politiewet straks van kracht is en de risico's van een evenement bij de gemeente en de organisatie ervan liggen, kunnen alleen met een goede voorbereiding de risico's worden beperkt en de veiligheid van bezoekers gewaarborgd.
Henk Mikkers is productmanager Police, Justice, Defense & Public Domain bij Securitas
