Corona is deze dagen ongetwijfeld het meest gebruikte woord én een woord dat bij een ieder veel emoties oproept. Richard Franken pleit voor lokale maatregelen binnen een landelijk regime en ‘out of the box’ denken over inzetgarantie binnen de veiligheidssector.
Vrijdag 13 maart jl. deed ik op uitnodiging bij NPO1 tv in het ochtendprogramma van WNL mee met een discussie over de impact van het coronavirus op onze economie. Ik deed dat natuurlijk vanuit het perspectief van veiligheid.
Pleidooi voor gemeentelijke informatiepunten
Tijdens de uitzending hield ik een pleidooi voor het inrichten van gemeentelijke informatiepunten. Uit gesprekken met het bedrijfsleven wist ik namelijk dat er behoefte was aan meer lokale informatie en hulp. Juist meer lokaal gericht blijkt er bij diverse organisaties en ‘de burger’ behoefte aan antwoorden op vragen, die op landelijk niveau niet worden gegeven. Ook is er behoefte aan hulp bij het analyseren van indirecte risico’s – niet zijnde de gezondheidsrisico’s – die voortvloeien uit deze crisis.
>> LEES OOK: FireSafety & Security Event 2020 verplaatst naar 17 en 18 juni
De dagen na mijn oproep kreeg ik veel reacties van ambtenaren van gemeenten en Veiligheidsregio’s. In de kern gaven zij aan dat er besloten was om voor een centrale informatieverstrekking te gaan. Passend bij de geldende procedures. Na afgelopen weekend blijkt echter dat er zowel per Veiligheidsregio als ook per gemeente anders met de overkoepelende regels en informatie wordt omgegaan. Ook tijdens de zondagavond gehouden persconferentie door de ministers Slob en Bruins werd benadrukt dat er steeds meer maatregelen lokaal bepaald worden. Zoals welke bedrijvigheid toegestaan is of niet, welke scholen er openblijven of dichtgaan, of evenementen nog wel of niet mogen plaatsvinden, enzovoort.
Regels en procedures moeten aangepast kunnen worden als daar behoefte aan bestaat
Aansluiting bij de behoeften van de lokale samenleving in dit unieke geval blijkt toch van essentiële waarde. Het is van groot belang voor de continuïteit van belangrijke economische processen, dat er flexibel met bestaande procedures kan worden omgegaan c.q. dat bestaande regels wanneer daar behoefte aan blijkt te bestaan aangepast kunnen worden. En communicatie blijft situationeel en dus maatwerk bij een crisis.
Onderwerpen die op lokaal niveau spelen
Even voor het juiste beeld, onderwerpen die op meer lokaal niveau het bedrijfsleven en burgers bezighielden en soms nu nog spelen, zijn onder andere:
- Wie kan ons helpen met het inschatten van mogelijk nieuwe risico’s die nog op ons afkomen en hoe kan onze organisatie hier zo goed als mogelijk op inspelen?
- Als ik meer dan 100 medewerkers op het werk heb, is dat dan een ‘event’ (in de sfeer van wat inmiddels verboden is) en moet ik dan maatregelen nemen?
- Kan de politie of de beveiligingsorganisatie straks nog toezicht (of hulp) garanderen?
- Hoe zit het met de toegankelijkheid van de gemeentelijke instanties zelf?
- En de burger wil eigenlijk ook weten hoe het gesteld is met het aantal besmettingen in zijn of haar gemeente.
Uniek karakter vraagt om uitzonderlijke maatregelen
De inzet van veel specialisten op het terrein van veiligheid en gezondheid deze weken is geweldig en verdient alle complimenten, laat ik dat duidelijk vooropstellen. Iedereen doet zijn best om erger te voorkomen en zet zich tot het uiterste in. Toch blijkt dat het unieke karakter van deze crisis vraagt om uitzonderlijke maatregelen, bedacht vanuit nieuwe veiligheidsrisico-scenario’s.
>> LEES OOK: Nederlandse Veiligheidsbranche bezorgd over gevolgen coronavirus
Door dit voornamelijk proactief te doen, beperken wij de schade aan de economie en de maatschappij. Essentieel is hierbij dat er geleerd wordt van ervaringen van andere landen die al eerder geconfronteerd werden met deze situatie. En dat specialisten hun kennis blijven delen met hen die daar in detail behoefte aan hebben. Wij kunnen beter nu te krachtig en te snel inspelen op de behoefte aan kennisdeling, dan later constateren dat dit toch beter was geweest als wij dat gedaan hadden.
Scenario-denken
Regeren is vooruitzien. Zo ook als het gaat om het garanderen van de inzet van toezichthouders en handhavers. Voor de politie en beveiligingsorganisaties zal ook het risico op ziekteverzuim mee spelen. Er zal, naar ik verwacht, nagedacht worden over alternatieve inzet. Innovatief denken en inzet vanuit andere disciplines zal ongetwijfeld nuttig zijn. Immers, onze vitale infrastructuur kan niet zonder inzet van deskundigen. Maar ook elders in de maatschappij doen zich nieuwe behoeftes aan inzet van onze collega’s voor. De kans is serieus aanwezig dat ook supermarkten om inzet van toezichthouders en handhavers gaan vragen. Veel nieuwe vraagstukken ontstaan hierdoor op het terrein van onze veiligheid.
Wij hebben geen tijd ‘om te polderen’, maar moeten nu doorpakken
Wij hebben daarbij geen tijd ‘om te polderen’, maar moeten nu doorpakken. Deze crisis kunnen wij niet afwenden, maar wel kunnen wij de gevolgen met elkaar proberen te verkleinen. Dat vraagt om scenario-denken, zowel intern – bijvoorbeeld het bedenken van alternatieve inzetmogelijkheden – als ook waar het de effecten op de samenleving en onze economie betreft.
Ik wens alle betrokkenen veel wijsheid bij de aanpak van deze wereldomvattende crisissituatie.
Richard Franken, strategisch adviseur veiligheid, directeur van Van Aetsveld en van Franken Security Solutions