Op de nieuwjaarsreceptie van de VBN besprak een medewerker van het NCTB de onderzoeken naar aanleiding van het drama op Koninginnedag 2009. Om precies te zijn: de drie onderzoeken. Er ligt er een van de Gemeente Apeldoorn, een van de Nationale Recherche en een van de NCTB. Opvallend was dat de deelnemers aan de respectievelijke onderzoeken eerst een week bij elkaar kwamen om te ‘wennen' en vertrouwen te laten ontstaan. Als we dit in de particuliere sector doen met zoveel partijen en mensen, is de opdrachtgever failliet. Maar goed, het is de overheid en die kan dat blijkbaar bekostigen.
Politiemensen
Het onderzoek van de NCTb richtte zich op de beveiligingsmaatregelen die vooraf waren genomen. Maar ik vroeg me af of dat wel werd uitgevoerd door mensen die er verstand van hebben. Als politieman dacht ik dat beveiligingsmaatregelen voor mij geen enkel geheim zouden hebben, maar als ex politieman en beveiligingsmanager weet ik nu wel beter! Beveiligen is een hele andere wereld dan de politiewereld. De politie is gewend om ad hoc te reageren en onderzoek te doen naar feiten – en dat doen ze ook in dit onderzoek goed. Maar wat mij opvalt, is dat er geen enkele particulier expertise is binnengehaald in de vorm van een security manager met ervaring of een beveiligingsexpert. Er had een extern bedrijf ‘meegelezen', daar hield het mee op.
Dreiging en risico
Ik vraag mij af of de vooraf genomen beveiligingsmaatregelen tijdens Koninginnedag zijn gewogen op het ‘waarom'. Is er bij elke maatregel een weging gemaakt van de dreiging en het risico? Sterker nog: is er een acceptatierisico (restrisico) benoemd of heeft men gewoon zoveel mogelijk maatregelen genomen waarvan men dacht: baat het niet dan schaadt het niet? En was er in de genomen maatregelen een samenhang te ontdekken?
Expertise
Volgens mij hadden de onderzoekers zich niet alleen over die de feiten moeten buigen maar ook over bovenstaande vragen. En volgens mij zit die expertise bij ons beveiligingsmanagers: wij doen als het goed is niet anders bij onze werkgevers. Wij zijn veel meer bezig met voorkomen dan wie dan ook.
Discussie
Al met al ben ik een inzicht wijzer. Misschien heb ik het helemaal mis en zijn er bij de andere onderzoeken wel experts betrokken geweest. Het gaat mij even om de stelling, om het denken vanuit de dreiging en het risico, en natuurlijk om de discussie…
Johan de Paauw is regiovoorzitter Amsterdam van de VBN en securitymanager bij de De Nederlandsche Bank nv.