In oktober 2021 bood een wijnhandelaar via zijn webwinkel een fles wijn aan voor € 11,99. Normaal werd deze fles wijn verkocht voor € 16,80. Naar aanleiding daarvan kreeg de wijnhandelaar een bestuurlijke boete van € 1360.
De boete werd opgelegd door de NVWA, namens de staatssecretaris van VWS, op grond van artikel 44aa, eerste lid, van de Alcoholwet. De fles wijn werd namelijk aangeboden met een korting van 28,63 procent op de normale prijs. Dat is een overtreding van artikel 2a, tweede lid, van de Alcoholwet, op grond waarvan maximaal 25 procent korting mag worden gegeven op een alcoholische drank. Het verschil: 61 cent.
De wijnhandelaar maakte bezwaar tegen de boete, maar in 2022 verklaarde de staatssecretaris van VWS het bezwaar ongegrond. Vervolgens legde de wijnhandelaar de zaak voor aan de rechtbank Rotterdam, omdat de boete volgens hem buitenproportioneel was. En omdat de staatssecretaris van VWS onvoldoende rekening had gehouden met de omstandigheden. In 2023 oordeelde de rechtbank dat terecht was vastgesteld dat er sprake was van een overtreding van de Alcoholwet, maar de rechtbank vond ook dat de staatssecretaris van VWS onvoldoende rekening had gehouden met de omstandigheden en dat de boete onevenredig hoog was. Het beroep werd gegrond verklaard en de boete werd met 75 procent verlaagd tot € 340.
Juridische principekwestie
De staatssecretaris van VWS liet het er niet bij zitten en ging in hoger beroep bij de Raad van State. Er was namelijk sprake van een juridische principekwestie. Ook was er geen sprake van een ‘zeer geringe’ overschrijding, maar van 61 cent! Bovendien was de hoogte van de bestuurlijke boete bij wettelijk voorschrift vastgesteld en dus evenredig.
In september 2025 deed de Raad van State uitspraak. Net als de rechtbank oordeelde de Raad van State dat de opgelegde boete niet in verhouding staat tot de ernst van de overtreding en dat de staatssecretaris van VWS onvoldoende rekening had gehouden met de omstandigheden.
Wat een verspilling van tijd en geld
Onevenredig hoog
De boete was onevenredig hoog en de staatssecretaris van VWS had de boete met 75 procent moeten matigen wegens bijzondere omstandigheden. Volgens de Raad van State kunnen een verminderde verwijtbaarheid, een beperkte ernst van de overtreding en een geringe financiële draagkracht worden gezien als bijzondere omstandigheden, als bedoeld in artikel 5:46, derde lid, van de Awb. En die geven aanleiding om een boete te matigen. Dat geldt des te meer bij een wettelijk gefixeerd boetestelsel, zoals het Alcoholbesluit.
Ik hoop maar dat de nieuwe staatssecretaris van VWS straks een beetje meer gevoel heeft voor de materie, want het feit dat een bewindspersoon er weloverwogen voor kiest om in dit geval in hoger beroep te gaan, slaat echt helemaal nergens op. Wat een verspilling van tijd en geld. En dat allemaal voor 61 cent.
Mr. Kaj Hollemans is expert bij KH Legal Advice op het gebied van wet- en regelgeving, strategie en beleid rond alcohol, drugs, tabak, kansspelen en preventie.
Lees meer blogs van Kaj Hollemans
Volg Security Management op LinkedIn
