Begin dit jaar is de publiekscampagne ‘Vreemd of verdacht’ gelanceerd door de minister van Justitie en Veiligheid. Deze campagne heeft tot doel bewustwording te creëren en buurtbewoners actiever te betrekken bij de strijd tegen criminaliteit.
Op de website houdmisdaaduitjebuurt.nl staan allerlei voorbeelden van verdachte signalen van criminele activiteiten in de buurt of op het werk. Deze signalen kunnen bij illegale activiteiten horen, maar dat betekent nog niet dat er iets illegaals gebeurt. Vaak gaat het om een combinatie van meerdere signalen, aldus de website. Als je deze signalen herkent, of twijfelt aan een collega, dan kun je bellen met de politie of een bericht sturen aan Meld Misdaad Anoniem. De campagne werd gelanceerd tijdens een kick-offbijeenkomst in een loods in Den Haag. Daarbij werd gedaan alsof het een nieuw idee is, terwijl het eigenlijk gaat om een oude, afgestofte campagne uit 2005, zo lezen we in een column van Paul Vugts in Het Parool.
De campagne benadrukt vooral de machteloosheid van de minister
De politie heeft het tegenwoordig zo druk met demonstraties, voetbalwedstrijden, beveiligingsoperaties en andere werkzaamheden dat er te weinig agenten in de wijk rondlopen die een oogje in het zeil kunnen houden. Politiebureaus zijn gesloten, hulpverleners en buurtwerkers zijn wegbezuinigd, maar nu overal om ons heen de zelfgemaakte vuurwerkbommen en drugslabs ontploffen, vraagt de overheid aan burgers om het zelf op te lossen.
Dat geeft mij nou niet direct een gevoel van veiligheid. Met deze campagne wil de overheid daadkracht uitstralen, maar het benadrukt vooral de machteloosheid van de minister, die het blijkbaar ook niet meer weet. Het signaal is: we hebben het niet in de hand, dus snitch vooral je buurman of collega. Dat lijkt me niet bepaald bevorderlijk voor de sfeer in de buurt of op het werk.
Bewustwording
Als je als burger eenmaal verdachte signalen hebt gemeld, wat gebeurt er dan mee? Tot 2027 heeft de operationele tak van de politie (basisteams, recherche, informatie-afdelingen en specialistische diensten) te maken met aanhoudende tekorten. Er is sprake van structurele onderbezetting, waardoor duizenden misdrijven niet worden opgelost. Aangiften blijven liggen, omdat er steeds weer nieuwe prioriteiten zijn. En als de politie een verdacht signaal wel oppakt, kan het Openbaar Ministerie criminelen niet vervolgen vanwege een tekort aan personeel. In plaats van met een oplossing te komen voor dit probleem, is het briljante plan van de minister van Justitie en Veiligheid om de vastgelopen strafrechtketen nog verder te verstoppen met meldingen van verdachte signalen van criminele activiteiten in de buurt of op het werk. Op die manier draagt een campagne die gericht is op bewustwording vooral bij aan het besef van burgers dat de overheid het laat afweten en dat zij op zichzelf zijn aangewezen. Maar dat zal vast niet de bedoeling zijn geweest.
Kaj Hollemans is expert bij KH Legal Advice op het gebied van wet- en regelgeving, strategie en beleid rond alcohol, drugs, tabak, kansspelen en preventie.
Lees meer blogs van Kaj Hollemans
Volg Security Management op LinkedIn
