Bescherming tegen cyberaanvallen is cruciaal voor bedrijven, overheden en individuen in de Benelux. Als reactie op de toenemende dreiging van cybercriminaliteit heeft de Europese Unie (EU) de tweede Richtlijn voor Netwerk- en Informatiesystemen (NIS2) aangenomen. Dit is één van de nieuwe richtlijnen ter bevordering van een betere cyberbeveiligingshouding.
De richtlijn Richtlijn voor Netwerk- en Informatiesystemen (NIS2) voorziet in een gemeenschappelijke taal en kader voor cybersecurity in de hele EU. Doel van de richtlijn is de communicatie en samenwerking tussen EU-lidstaten aan de ene kant te verbeteren. Anderzijds het niveau van cyberbeveiliging, van de onder de richtlijn vallende organisaties, te verhogen.
Eisen voor openbaar bestuur, afvalbeheer, voedselproductie en distributie, en industrie
NIS2 bouwt voort op de eerste richtlijn betreffende Netwerk- en Informatiesystemen (NIS1), die in 2016 werd aangenomen. NIS1 introduceerde cybersecurity-eisen voor exploitanten van essentiële diensten en digitale dienstverleners, met als doel de veerkracht van kritieke infrastructuur tegen cyberaanvallen te vergroten. NIS2 breidt deze eisen uit en past ze toe op bijkomende sectoren en organisaties, die voortaan worden aangeduid als essentiële of belangrijke entiteiten. Nieuwe sectoren zijn onder andere openbaar bestuur, afvalbeheer, voedselproductie en distributie, en industrie.
> LEES OOK: Met Europese NIS2-richtlijn gaan strenge verplichtingen gelden voor cybersecurity
In dit artikel geeft Nixu, een Finse cybersecurity dienstverlener en specialist in NIS2, een uitgebreid inzicht in NIS2 en de belangrijkste vereisten, evenals praktische tips voor cybersecurity professionals, risicomanagers, inkopers en consultants in de Benelux. We zullen ook dieper ingaan op de drie belangrijkste elementen van NIS2: Information Security Management System, Rapportage en Assurance.
Information Security Management System (ISMS)
Een Information Security Management System (ISMS), ook wel een Informatiebeveiligingsbeheersysteem, is een uitgebreid raamwerk dat risicobeheer, beveiligingsprocessen en beveiligingscontroles omvat. Het biedt een systematische aanpak voor het beheren van informatiebeveiliging, waarbij wordt gewaarborgd dat de cyberbeveiligingsmaatregelen van een organisatie doeltreffend zijn en in overeenstemming met de NIS2-vereisten.
Om een effectief ISMS te implementeren, moeten bedrijven en organisaties beleid, procedures en controles vaststellen die voortdurend worden herzien en verbeterd. Dit omvat trainingsprogramma’s voor medewerkers om bewustzijn te creëren over cybersecurityrisico’s en beste werkwijzen. Het implementeren van een ISMS is essentieel voor bedrijven in de Benelux om op termijn te voldoen aan NIS2 en andere wetgeving en om zich te beschermen tegen cyberaanvallen.
> LEES OOK: Security manager speelt sleutelrol in bestrijding cybercriminaliteit
Rapportage van incidenten
Rapportage is een essentieel onderdeel van NIS2, omdat het doeltreffende rapportage van incidenten en kwetsbaarheden aan autoriteiten en rapportage van incidenten aan ontvangers van diensten mogelijk maakt. Deze melding helpt organisaties snel en doeltreffend te reageren op cyberaanvallen en de potentiële impact van deze bedreigingen te beperken.
Opstellen incidentenresponsplan
Om te voldoen aan NIS2, dienen bedrijven en organisaties een incidentresponsplan te ontwikkelen met procedures voor het melden van incidenten aan autoriteiten en ontvangers van diensten. Dit plan dient regelmatig te worden herzien en bijgewerkt om ervoor te zorgen dat het in overeenstemming is met het veranderende dreigingslandschap.
Assurance door middel van externe audits
Bij ‘Assurance’ draait het om zekerheid; het omvat externe audits voor de naleving van de beveiligingsvoorschriften door autoriteiten en autonomie en zekerheid voor belangrijke organisaties. Deze audits zijn essentieel om potentiële kwetsbaarheden te identificeren en ervoor te zorgen dat de cybersecuritymaatregelen van een organisatie voldoen aan de vereisten van NIS2.
Grondige risicobeoordeling
Ter voorbereiding op een externe audit voor de naleving van de beveiligingsvoorschriften, dienen organisaties een grondige risicobeoordeling uit te voeren van hun cybersecurityomgeving, inclusief digitale systemen. Deze beoordeling moet potentiële risico’s en kwetsbaarheden vaststellen en regelmatige herzieningen en updates omvatten om nieuwe bedreigingen voor te blijven.
Daarnaast dienen organisaties voor belangrijke entiteiten zelfbestuur- en beveiligingsmaatregelen in te stellen, waaronder trainingsprogramma’s, beleid en procedures om de naleving van NIS2 te waarborgen.
> LEES OOK: Ransomware: welke bedrijven zijn het vaakst doelwit?
5-tips voor effectieve cyberbeveiliging in aansluiting op NIS2
- Implementeer een Information Security Management System (ISMS) dat risicobeheer, beveiligingsprocessen en beveiligingscontroles bevat. Een ISMS biedt een systematische aanpak voor het beheer van informatiebeveiliging, en zorgt ervoordat cybersecuritymaatregelen doeltreffend zijn en in overeenstemming zijn met de NIS2 vereisten. Het omvat beleidslijnen, procedures en controles die regelmatig worden beoordeeld en bijgewerkt. Medewerkerstrainingen om bewustwording te creëren over cybersecurityrisico’s en beste praktijken zijn ook belangrijke onderdelen van een effectief ISMS.
- Voer een grondige risicoanalyse uit van uw digitale systemen om potentiële kwetsbaarheden en bedreigingen te identificeren. Een risicobeoordeling dient regelmatig te worden uitgevoerd en omvat een uitgebreide beoordeling van alle systemen, applicaties en processen. Hierbij dient ook te worden geïdentificeerd welke kritieke bedrijfsmiddelen en gegevens de meeste bescherming behoeven. Implementeer op basis van de resultaten van de risicobeoordeling passende beveiligingsmaatregelen om de vastgestelde risico’s en kwetsbaarheden aan te pakken.
- Ontwikkel een incidentresponsplan dat procedures bevat voor het melden van incidenten aan autoriteiten en ontvangers van diensten. Een incidentresponsplan dient gedetailleerd aan te geven hoe een beveiligingsincident gedetecteerd, ingeperkt, uitgeroeid en hersteld moet worden. Het dient ook de rollen en verantwoordelijkheden van alle betrokkenen bij het incidentresponsproces te beschrijven en duidelijke communicatiekanalen te bieden. Het plan dient regelmatig getest te worden om de effectiviteit ervan te waarborgen.
- Stel zelfbestuur- en zekerheidsmaatregelen in, waaronder trainingsprogramma’s, beleidslijnen en procedures. Autonomie en zekerheid helpen de naleving van NIS2 te waarborgen en potentiële kwetsbaarheden en risico’s vast te stellen. Dit omvat regelmatige interne audits om de effectiviteit van beveiligingsmaatregelen te beoordelen, trainingsprogramma’s voor medewerkers, en beleid en procedures voor respons op incidenten, risicobeheer en naleving. Implementeer passende herstelplannen op basis van de resultaten van interne audits om geïdentificeerde tekortkomingen aan te pakken.
- Werk samen met autoriteiten en collega’s om informatie te delen over cyberdreigingen en kwetsbaarheden en neem deel aan nalevingsaudits voor beveilig. Samenwerking met autoriteiten en collega’s is van cruciaal belang om cybersecurity te verbeteren, dreigingsinformatie te delen en op de hoogte te blijven van de nieuwste bedreigingen en trends. Deelname aan nalevingscontroles voor beveiliging is ook essentieel om potentiële kwetsbaarheden te identificeren en te voldoen aan de vereisten van NIS2.
De voordelen van het investeren in cybersecuritymaatregelen wegen op tegen de kosten
NIS2 is een belangrijke stap naar een betere cyberbeveiliging in de hele EU, inclusief de Benelux. Door effectieve cybersecuritymaatregelen te implementeren en te voldoen aan de vereisten van NIS2, kunnen organisaties zich beschermen tegen cyberdreigingen en bijdragen aan een veiligere digitale omgeving. De in dit artikel geïntroduceerde lagen van het informatiebeveiligingsbeheer, rapportage en zekerheid (Assurance) bieden een duidelijk kader om dit doel te bereiken.
Conclusie – Een belangrijke stap
De invoering van NIS2 kan organisaties verplichten dat ze tijd en middelen investeren in het verbeteren van hun cybersecuritymaatregelen, maar de voordelen hiervan wegen op tegen de kosten. Het is belangrijk voor organisaties in de Benelux om vertrouwd te raken met de vereisten van NIS2 en de nodige stappen te nemen om daaraan te voldoen zodat de beveiliging van hun systemen en gegevens gewaarborgd worden.
Doorlopende educatie en training over de beste werkwijzen op het gebied van cybersecurity kunnen het vermogen van een organisatie om zich tegen cyberdreigingen te verdedigen verder versterken.
Uiteindelijk is een gezamenlijke inspanning van organisaties, overheden en andere belanghebbenden nodig om de complexe uitdagingen van cybersecurity aan te pakken en een veiligere en meer beveiligde digitale omgeving voor iedereen te waarborgen.
Veiliger digitale omgeving
Kortom, NIS2 is een belangrijke stap in het verbeteren van cybersecurity in de hele EU, inclusief de Benelux. Door effectieve cybersecuritymaatregelen te implementeren en te voldoen aan de vereisten van NIS2, kunnen organisaties zich beschermen tegen cyberdreigingen en bijdragen aan een veiligere digitale omgeving.