Het steeds meedogenlozere geweld door de georganiseerde misdaad zet de stabiliteit van de rechtsstaat steeds meer onder druk. Daarom investeert het kabinet structureel flink extra in de bestrijding van ondermijnende criminaliteit. De rechtsstaat betekent ook dat wie rechtshulp nodig heeft, deze moet kunnen krijgen. Om die reden stelt het kabinet de komende jaren extra geld beschikbaar voor de gesubsidieerde rechtsbijstand.
De strijd tegen georganiseerde misdaad zal jarenlang duren, benadrukt demissionair minister van Justitie steeds. Dat werd op Prinsjesdag ook door de koning onderstreept in zijn troonrede. De rechtsstaat staat onder druk, zei hij. “Versterking van de rechtsstaat is per definitie een zaak van lange adem.”
Bestrijding ondermijnende criminaliteit
De bestrijding van georganiseerde ondermijnende criminaliteit is een langjarige en hevige strijd. Drie moorden rondom een kroongetuige illustreren de verharding van het criminele circuit en de kwetsbaarheid van onze rechtsstaat. Het breed offensief tegen georganiseerde ondermijnende criminaliteit dat door dit kabinet is ingezet wordt in 2022 met 524 miljoen euro uitgebreid, waarvan 434 miljoen euro structureel.
> LEES OOK: Inzet nieuwe technologieën tegen ondermijnende criminaliteit
Weerbaarheid tegen criminaliteit vergroten
De ene helft van het extra geld wordt ingezet voor het weerbaarder maken van de samenleving en onze economie tegen criminele invloeden. Dit betekent gerichte maatregelen gezamenlijk met onder meer gemeenten, de Regionale Informatie- en Expertise Centra’s, Politie, Openbaar Ministerie, Belastingdienst, FIOD, Douane, Koninklijke Marechaussee, internationale partners en private partijen. Nieuwe criminele aanwas moet worden voorkomen, door onder meer het bieden van perspectief op studie en werk voor jongeren en meer zichtbaar formeel gezag in kwetsbare wijken.
Preventie met gezag
Maatregelen om de weerbaarheid te vergroten worden gecombineerd met een stok achter de deur: preventie met gezag. Daarnaast wordt het onaantrekkelijker gemaakt om geld te verdienen met drugs door het afpakken van crimineel vermogen en het verstoren van criminele geldstromen. De economische infrastructuur en logistieke processen worden beter beschermd tegen ondermijnende criminaliteit: van mainports en greenports tot kleinere havens en boerenschuren.
Versterking strafrechtketen
Met het overige extra geld wordt de strafrechtketen structureel versterkt. Ook wordt geïnvesteerd in forensische opsporing en bijzondere opsporingsdiensten. Bewakers van de democratische rechtsstaat, zoals lokale bestuurders, rechters, officieren van justitie, agenten, advocaten en journalisten, moeten zich beter beschermd weten, aldus het kabinet. Daarom wordt ook extra geïnvesteerd in bestuurlijke weerbaarheid en in het stelsel bewaken en beveiligen.
Bovenstaande afbeelding laat zien welke maatregelen de rijksoverheid neemt om de komende jaren ondermijnende criminaliteit aan te pakken en wat deze maatregelen kosten. In drie pijlers is te zien welke gerichte maatregelen er zijn, dat de strafrechtketen wordt versterkt en dat er geld beschikbaar komt voor bescherming en veiligheid.
Aanpak ondermijnende criminaliteit
De georganiseerde criminaliteit ondermijnt de rechtsstaat en zet de veiligheid van onze samenleving onder grote druk. De overheid pakt dit keihard aan.
Criminele bendes worden opgerold en illegale winsten afgepakt. Kwetsbare wijken krijgen steun en er is hulp voor jongeren die dreigen af te glijden naar het criminele circuit. De aanpak van ondermijnende criminaliteit kost tijd, menskracht en geld. Daarom investeert de overheid hier net zoals in voorgaande jaren fors in. Deze afbeelding laat zien welke maatregelen de overheid de komende jaren neemt en wat ze kosten.
> LEES OOK: Begrip ondermijning werkt averechts bij bestrijding drugscriminaliteit
Toegang tot het recht
Goede rechtsbijstand is cruciaal voor de toegang tot het recht. De deur van de rechtsstaat hoort voor iedereen open te staan. Het kabinet trekt de komende jaren extra geld uit voor een betere vergoeding van sociaal advocaten, mediators en bijzondere curatoren. Deze vergoeding wordt in overeenstemming gebracht met de gemiddelde tijdsbesteding die zij aan een zaak kwijt zijn. Voor 2022 wordt hiervoor 154 miljoen beschikbaar gesteld.
Meer oplossingen, minder procedures
De vernieuwing van het stelsel van rechtsbijstand gaat door onder het motto ‘meer oplossingen, minder procedures’. Door snellere en meer laagdrempelige hulp voor mensen met problemen zal het beroep op de rechtsbijstand in de toekomst naar verwachting afnemen. Daarnaast vraagt het kabinet commerciële advocaten een grotere (financiële) bijdrage te leveren aan rechtshulp voor mensen met een kleine portemonnee.
Investeringen in detentie
Versterking van de aanpak op zware georganiseerde criminaliteit gaat leiden tot meer gedetineerden in detentie. Om deze risicovolle groep gedetineerden veilig op te sluiten, vervoeren en berechten investeren wordt fors geïnvesteerd in het gevangeniswezen. Hiervoor is 45 miljoen beschikbaar in 2022, 25 miljoen in 2023 en daarna structureel 15 miljoen. Om de toenemende capaciteitsbehoefte bij de Dienst Justitiële Inrichtingen op te vangen wordt het budget voor 2022 verhoogd met structureel 154 miljoen. Dat wordt ingezet voor de uitbreiding van de capaciteit binnen de tbs, forensische zorg, het gevangeniswezen en de justitiële jeugdinrichtingen.
Een integraal, rechtvaardig en uitvoerbaar migratiebeleid
Migratie is meer dan asiel alleen. Migratie gaat om mensen die vanuit de hele wereld naar Nederland komen. Om te werken, te studeren, bij familie te wonen of om asiel te vragen en bescherming te zoeken.
Nederland biedt bescherming aan mensen die vluchten voor oorlog en geweld maar treedt op tegen asielzoekers die overlast veroorzaken en hiermee het draagvlak ondermijnen. Daarnaast blijft het kabinet inzetten op terugkeer van personen die niet in Nederland mogen blijven en op verbetering van het grenstoezicht. Allemaal als onderdeel van een strenge maar rechtvaardige aanpak, met oog voor de menselijke maat.
Bron: Ministerie van Justitie en Veiligheid
Volg Security Management op LinkedIn