Het kabinet investeert de komende jaren fors in een brede aanpak van de georganiseerde misdaad. Door de krachten te bundelen kan zware criminaliteit beter worden aangepakt. Tegelijk moet de deur van ons rechtssysteem voor iedereen openstaan. Daarom neemt het kabinet ook maatregelen om toegang tot het recht te verbeteren, zoals een verlaging van de griffietarieven.
Zware criminelen geen ruimte te geven. Dat is de doelstelling van de aanpak in samenwerking met alle betrokken partijen in de strafrechtketen, en daarbuiten. Dat gebeurt door een combinatie van: voorkomen, doorbreken, bestraffen en beschermen.
€ 103 miljoen voor preventieve en wijkgerichte aanpak
Belangrijke inzet is dat kleine jongens niet uitgroeien tot grote criminelen. Kwetsbare jongeren vormen een prooi voor criminelen, die hen de vuile klusjes laten opknappen. Eenmaal verstrikt in het circuit kunnen deze jongeren in de zware criminaliteit belanden. Wijkagenten, jeugdwerkers, leraren en gemeenten werken samen om te voorkomen dat jongeren de criminaliteit in worden gezogen. Volgend jaar wordt € 103 miljoen gestoken in deze preventieve en wijkgerichte aanpak.
€ 23,5 miljoen om drugshandel aan te pakken
Het handelsmodel van criminelen wordt aangepakt door onder meer de logistieke criminele ketens te verstoren. In 2023 investeert het kabinet € 23,5 miljoen om drugshandel via de havens, transportbedrijven en luchthaven Schiphol, aan te pakken. Met dit geld kunnen toegangscontroles, cameranetwerken en screening van medewerkers worden versterkt. Daarnaast wordt € 40 miljoen uitgetrokken voor de strijd tegen georganiseerde, ondermijnende criminaliteit.
De inspanningen om criminelen op te sporen en streng te straffen, hebben inmiddels geleid tot de arrestatie van een buitencategorie van zware criminelen. Deze buitencategorie blijkt vaak meedogenloos en gevaarlijk, ook vanuit de gevangenis. Ze hebben er veel voor over om hun criminele handel vanuit de gevangenis voort te zetten. Of om te proberen uit de gevangenis te breken.
€ 34 miljoen om te voorkomen dat criminelen in detentie hun criminele activiteiten voortzetten
Het kabinet investeert volgend jaar € 34 miljoen om te voorkomen dat criminelen in detentie hun handel en wandel voortzetten. Er komt een vierde Afdeling Intensief Toezicht in een gevangenis. Gevangenissen krijgen extra geld om inlichtingen te verzamelen over hun gedetineerden. En er wordt geïnvesteerd in veiliger vormen van berechting. Het gebruik van videoconferentie zorgt er bijvoorbeeld voor dat er geen risicovol vervoer naar rechtbanken nodig is.
Griffierechten omlaag
Om de deur naar de rechter goed open te houden, verlaagt het kabinet de tarieven van de griffie. Deze kosten voor het voeren van een rechtszaak kunnen een drempel vormen voor burgers en MKB-bedrijven om hun recht te zoeken. Vanaf 2024 gaan de tarieven voor eenvoudige zaken met een kwart omlaag. Hiervoor wordt € 55 miljoen euro uitgetrokken.
€ 155 miljoen uit voor extra rechters
Daarnaast trekt het kabinet € 155 miljoen uit voor extra rechters en ander rechtbankpersoneel. Dit zorgt ervoor dat rechtszaken sneller kunnen worden behandeld. Het geld is ook bedoeld om de rechtspraak dichterbij bij mensen te brengen, bijvoorbeeld met rechters die zitting houden in de wijk. En voor verdere digitalisering en innovaties.
Maar lang niet altijd is een rechter nodig om een juridisch geschil op te lossen. Vaak zijn mensen juist beter geholpen met andere oplossingen. Goede informatie en kundig advies kunnen bijvoorbeeld helpen om uit de schulden te komen. Daar zijn mensen meer mee geholpen dan met een rechtszaak over betaling. Datzelfde geldt voor de inzet van bijvoorbeeld mediation. Het kabinet maakt er werk van deze vormen van ondersteuning bij juridische problemen laagdrempelig te organiseren: bijvoorbeeld via spreekuren in de buurt of online.
€ 1 miljard voor effectief asiel- en migratiebeleid
Het kabinet stelt extra geld beschikbaar voor de crisisopvang van asielzoekers, huisvesting en inburgering van statushouders. Tussen 2022 en 2027 gaat het om opgeteld ruim € 1 miljard.
Daarnaast heeft het kabinet bestuurlijke afspraken gemaakt met de veiligheidsregio’s, provincies en gemeenten om meer opvanglocaties voor asielzoekers te realiseren en de uitstroom van statushouders te bevorderen. Het kabinet neemt ook maatregelen om de instroom en doorstroom van asielzoekers te reguleren, bijvoorbeeld door de periode voor gezinshereniging te verlengen.
