Een man huurt een detective om na te gaan of zijn ex-vrouw een relatie heeft met een ander. De vrouw wordt langdurig heimelijk geobserveerd met gebruik van een camera en een GPS-trackingsysteem onder haar auto. De rechtbank acht dit onrechtmatig.
Na een echtscheiding wordt een man alimentatieplichtig jegens zijn ex-vrouw. Zij heeft een vriend, die een appartement heeft in hetzelfde complex. De man geeft een detective opdracht om te onderzoeken of er sprake is van samenwonen. Als dat zo is, kan zijn alimentatieplicht vervallen (art. 1:160 BW). De detective observeert de vrouw drie maanden. Hij plaatst bij de ingang van de parkeergarage en in de hal van het appartementencomplex verborgen camera’s. Ook huurt hij een appartement in hetzelfde complex om de vrouw te observeren en voorziet haar auto van een GPS–trackingsysteem.
>> Lees ook Rob Poort: Gewapende beveiliging niet toegestaan
Kort daarop stuurt de advocaat van de man het rapport van de detective met daarin foto’s, verslagen en observaties naar de vrouw. Zij vindt dat de detective een ontoelaatbare inbreuk heeft gemaakt op haar persoonlijke levenssfeer.
Detective
Volgens de rechtbank staat de vraag centraal of de detective onrechtmatig heeft gehandeld bij het uitvoeren van de opdracht. De detective heeft weliswaar veertien jaar bij de politie gewerkt, maar beschikt net als iedere gewone burger niet over bijzondere opsporingsbevoegdheden.
Het is op zichzelf niet onrechtmatig om bewijs tegen iemand te vergaren zonder dat diegene zich daarvan bewust is. Bij alimentatiekwesties is observatie soms noodzakelijk. Maar dan geldt wel dat het middel evenredig moet zijn aan het beoogde doel (proportionaliteit). En ook moet van het gebruik van een zwaar middel worden afgezien als het doel op minder ingrijpende wijze bereikt kan worden (subsidiariteit).
Privacy Gedragscode
De detective stelt dat gehandeld is volgens de Privacy Gedragscode van de branche. Hij beweert ook, dat hij uitsluitend voor de opdrachtgever onrechtmatig heeft gehandeld. De rechtbank acht dit ‘bepaald ongerijmd’. Het plaatsen van het GPS-systeem is onrechtmatig. Dat middel mag uitsluitend door de politie in strafzaken worden ingezet, na toestemming van de rechter-commissaris. Een gewone burger, zoals de detective, mag dit niet. Dat geldt ook voor de camera’s in de hal van het appartementencomplex. Het plaatsen daarvan is niet alleen onrechtmatig, maar ook een misdrijf (art. 139f Wetboek van Strafrecht).
Onrechtmatig
Daarmee heeft de detective onrechtmatig gehandeld. De rechtbank vindt het zorgwekkend dat een gewezen politieambtenaar zich niet (meer) bewust is dat hij de grenzen aanzienlijk heeft overschreden.
Dit artikel schreef mr. ing. R.O.B. Poort en is gepubliceerd in Security Management 06/ 2015. Poort is jurist en veiligheidskundige.