Het Living Lab Stratumseind in Eindhoven is een uniek onderzoeks- en meetlaboratorium om de langste kroegenstraat van Nederland veiliger, levendiger en aantrekkelijker te maken. Sensoren, camera’s en andere meetinstrumenten verzamelen niet-privacygevoelige gegevens over het uitgaanspubliek. Wat is de stand van zaken?
Tinus Kanters, bron: LinkedIn
We spreken met Tinus Kanters, werkzaam voor de gemeente Eindhoven en gedetacheerd bij het Dutch Institute of Safety & Security (DITSS). DITSS is een door overheid, onderwijs en ondernemingen opgericht innovatieplatform voor het verkennen en oplossen van veiligheidsvraagstukken. Het Living Lab Stratumseind – gestart in 2014 met een fysieke locatie in De Oude Rechtbank op het Stratumseind – is binnen DITSS een van de projecten, waarvan Kanters projectleider is. “Samenwerking tussen genoemde partijen moet leiden tot nieuwe producten en diensten die de veiligheid van de straat ten goede komen, in een later stadium ook andere delen van de binnenstad en vervolgens heel de gemeente Eindhoven”, aldus Kanters.
Hoe kunnen we mensenmassa’s beïnvloeden?
“We hadden op Stratumseind een issue met de veiligheid, de sfeerbeleving”, vertelt Kanters. “De afgelopen jaren hebben we daarom bestaande technologieën verzameld en op Stratumseind uitgetest. Uitgangspunt hierbij was en is met name crowdmanagement. Hoe kunnen we mensenmassa’s beïnvloeden? Oftewel, hoe kunnen we de sfeer verhogen en daarmee agressie terugdringen? Ook kijken we naar wie er in de massa zitten. We gebruiken hiervoor onder andere geluidsanalyse en -lokalisatie. Dit doen we samen met het bedrijf Sorama. Daarnaast is ook ViNotion betrokken bij het Living Lab, zij doen de video- analyse. De camerabeelden worden binnengehaald met Axis-camera’s.”
Bron: Shutterstock.com
We gaan wat dieper in op genoemde technieken. Kanters vertelt: “Met de camera’s volgen we de bewegingen van personen in de massa en de interactie tussen hen. De personen zien we terug als stipjes op de plattegrond van Stratumseind. Bij agressie blijkt bijvoorbeeld dat de beweging ten opzichte van elkaar een bepaald patroon heeft. Maar het patroon kan ook een groep vrijgezellen zijn die lol hebben met elkaar. Daarom koppelen we de videobeelden aan geluid. We willen wel een juiste conclusie trekken. We luisteren naar het geluidsvolume, de toonhoogte en de benauwdheid van de stemmen. Beide technieken wijzen uiteindelijk een plek aan op de plattegrond waar agressie plaatsvindt.”
De koppeling beeld aan geluid wijst aan waar agressie plaatstvindt
Alle systemen zijn ontworpen met privacy als leidraad
Voor deze agressie-detectie is een proof of concept gedaan, samen met de politie. Kanters: “Hebben we 80 procent goede agressiemeldingen en slechts 20 procent foutmeldingen met het camerasysteem – we verwachten binnenkort zover te zijn – dan rusten we de politie op straat uit met een telefoontje. Wij geven hen via onze portofoon door waar het incident plaatsvindt. Na de feedback op deze proef zullen we de techniek fine tunen. Is dit rond, dan hebben we een signaal dat geheel geautomatiseerd naar de meldkamer van de politie gaat. We verwachten dit komende zomer voor elkaar te hebben.”
Kanters benadrukt voor alle duidelijkheid dat bij alle technieken waarvan het Living Lab gebruikmaakt er sprake is van Privacy by Design; alle systemen zijn ontworpen met privacy als leidraad. Vandaar ook de stipjes op de videobeelden in plaats van beelden van echte mensen.
Bron: Shutterstock.com
Citrus werkt kalmerend op mensen
Ook geur blijkt invloed te hebben op het gedrag van mensen. Het Living Lab deed er de laatste jaren onderzoek naar. “We weten inmiddels welke stoffen we niet moeten gebruiken”, vervolgt Kanters. “Onze voorlopige conclusie is dat we het moeten zoeken in de citrushoek. Die geur is kalmerend. In april gaan we een eerste test uitvoeren op Stratumseind. Voor het verspreiden van de geur op straat gebruiken we rookmachines. We hopen dus met geur de sfeer te verhogen en daarmee de agressie te verlagen. Of dit het geval is, zal moeten blijken uit metingen. Tijdens het verspreiden van de geur, meten we onder andere het aantal mensen op straat, de temperatuur en de hoeveelheid vechtpartijen.”
Samen met de politie is het Living Lab volop bezig met het ontwikkelen van een systeemarchitectuur voor het beheer van openbare datasets, waarvan burgers, diensten en politie gebruik kunnen maken. Het is de bedoeling om op basis van data een digitale plaats delict aan te kunnen wijzen. Kanters: “Het is een grote uitdaging om alle informatie – uit databases, camera’s en sensoren – die als een tsunami op de gemeente en de politie afkomt, te structureren. Zodanig dat we voldoen aan de wetgeving. We sluiten overigens qua techniek aan op Europees ontwikkelde systemen.”
De machine zet video om naar tekst
Een andere ontwikkeling waarbij DITSS en het Living Lab betrokken zijn, is een Europees project voor het vertalen van beeld in tekst. Kanters legt uit: “Door video surveillance beschikken we over veel beeldmateriaal, dat we continu opslaan. Fysiek terugkijken kost veel tijd. In dit Europese project zet de machine video om naar tekst. Vul je bijvoorbeeld als zoekopdracht in: ‘zoek man met hond’, dan zegt het systeem precies welke videofragmenten bekeken moeten worden.” Het is de bedoeling dat het Living Lab ook deze techniek gaat testen op het Stratumseind.
Een ander Europees project gaat over community briefing. In april wordt hiervoor op Stratumseind een test uitgevoerd. Kanters legt uit: “We hebben het in dit geval over de interactie tussen burger en politie; tweewegcommunicatie. De burger kan met zijn telefoon via een app meldingen doen van een incident aan de politie en/of hij krijgt meldingen van de politie op zijn telefoon.”
Bron: Shutterstock.com
Onderzoek wijst uit of bodycams van toegevoegde waarde zijn voor de politie
Tot slot stippen we nog even de proef met bodycams voor de politie aan, die momenteel loopt op Stratumseind. “Wij zijn hier in eerste instantie nog niet bij betrokken, maar volgen het natuurlijk wel”, vertelt Kanters. De beelden van de bodycams van de agenten kunnen live bekeken worden op het hoofdbureau van politie aan de Mathildelaan in Eindhoven. Basisteams Dommelstroom en Peelland staan op het punt ook deel te nemen aan de proef. Hun beelden kunnen alleen achteraf worden bekeken. Het project in Oost-Brabant duurt tot eind maart. Daarna zal duidelijk moeten worden of het filmen met bodycams van toegevoegde waarde is voor de politie en wat eventueel de beperkingen ervan zijn op het gebied van privacy.
Is Stratumseind door het Living Lab veiliger geworden?
Het Living Lab op Stratumseind loopt nu zo’n vier jaar. Is de straat er volgens Kanters veiliger op geworden? “Uit onderzoek van de TU Eindhoven blijkt dat het aantal gevechten vergeleken met vier jaar geleden is afgenomen. En de veiligheidsbeleving van het uitgaanspubliek is omhoog gegaan. Eerlijkheidshalve moet ik daarbij wel opmerken dat de bezoekersaantallen in de straat zijn teruggelopen, hoewel de omzet van de horeca stabiliseert. Waarschijnlijk is dat laatste een teken dat er nu een doelgroep komt die wat meer te besteden heeft. In ieder geval is het Stratumseind er de afgelopen jaren een stuk leuker op geworden.”
> Lees ook DITSS: de successen en uitdagingen
> Lees ook Living Lab Stratumseind: leefbaar, attractief en veilig
