Steeds vaker beveiligen particulieren en (startende) ondernemers hun huis of bedrijfspand met één of meerdere camera’s. Enige kennis van zaken is dan wel op zijn plaats. Ed Posthumus zet een aantal recente trends in camerabewaking op een rij.
Mag je als particulier of bedrijf zomaar één of meerdere camera’s ophangen rond je woning of bedrijfspand? In het kort eerst wat de wetgever hierover zegt en vooral wat er met de komst van de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG) is gewijzigd.
Persoonlijke eigendommen beschermen met camera’s mag, maar er zijn regels
Regels waar u zich aan moet houden
Het is niet verboden om persoonlijke eigendommen – denk hierbij aan uw huis, auto, boot en dergelijke te beschermen met één of meerdere camera’s – mits u zich houdt aan een aantal regels.
- De camera mag niet bewust op de openbare weg gericht zijn, maar enige overlap is toegestaan. Zie ook de alinea over het privacy screen verderop in dit artikel.
- Met een bordje dient te zijn aangegeven dat er een camera aanwezig is. De wetgever zegt niet expliciet hoe groot of welke kleur het bordje moet zijn, wel dat het moet.
- Ten slotte mogen de beelden niet langer dan 28 dagen worden opgeslagen. Dat is simpel in te stellen op de recorder door gebruik te maken van de first-in-/first out-optie met een maximale bewaartijd van die 28 dagen.
Hoe het niet moet. Deze camera was klaarblijkelijk geplaatst tijdens het vroege voorjaar, waarbij er duidelijk geen rekening was gehouden met de groei van de boom.
De AVG is analoog aan bovenstaande regels van toepassing (zie: https://autoriteitpersoonsgegevens.nl). Verder dient u schriftelijke toestemming te hebben van personen die op uw beelden staan indien u deze wilt publiceren, bijvoorbeeld op internet.
Het is geen verplichting om camerabeelden beschikbaar te stellen een de politie
Project Camera in beeld
Het is (nog) geen verplichting om camerabeelden beschikbaar te stellen een de politie. Maar op de site van de Nationale Politie is een pagina te vinden die gaat over het project ‘Camera in beeld’. De site geeft op bijna alle vragen aangaande dit onderwerp een antwoord en iedereen kan zijn camera(s) aanmelden. Gevraagd wordt om een screenshot van het te bekijken beeld erbij te leveren.
> Lees ook: Politiebonden willen privécamera’s in register
Door het vastleggen van bewakingscamera’s van particulieren en bedrijven, kan de politie een bredere opsporing doen bij misdrijven. De betrokken politiefunctionaris kan echter alleen met een vordering van het Openbaar Ministerie beelden van particulieren of bedrijven opvragen en/of veiligstellen.
De politie kan beelden van bewakingscamera’s opvragen
Wat zou dit in de praktijk kunnen betekenen? U plaatst één of meerdere camera’s rondom uw pand, configureert ze met in het achterhoofd de bestaande wetgeving, informeert uw buren, en meldt ze al dan niet aan bij de politie. Maar dan komt het moment dat er iets in uw wijk is gebeurd en de politie uw beelden opvraagt.
Hoe beschermt u de privacy van mensen die ongevraagd gefilmd zijn?
Mogen zij dan alle beelden (rondom de gebeurtenis) meenemen? Of mag u bepaalde beelden weigeren? Denk hierbij bijvoorbeeld aan beelden van uw visite, kinderen en dergelijke. De kans bestaat namelijk dat als u deze beelden vrijgeeft, ze tijdens de rechtszaak door de andere partij worden gezien als ze als enig en aanvaardbaar bewijs worden gebruikt. Het is zaak hierover met de politie of het Openbaar Ministerie te overleggen en de beelden zelf te blurren of te zwarten. Weglaten van die beelden kan leiden tot afwijzing als bewijs tijdens de opsporing of de rechtszaak.
>> Kijk ook op de speciale overzichtspagina over cameratoezicht van Security Management.
Het komt steeds vaker voor dat er Saharazand neerdaalt op ons land. Bedenk dan wel dat buiten uw auto ook de camera’s hier last van hebben en het beeld beduidend slechter wordt.
Met een privacy screen delen van het beeld op zwart zetten
Wat vooral particuliere gebruikers van bewakingscamera’s niet weten, is dat het grootste deel van de bijgeleverde software de mogelijkheid heeft om een zogenaamd privacy screen in te stellen. Daarmee zet je in het bestaande, zichtbare beeld (in de configuratie) een deel of delen daarvan op zwart, zodat op de uiteindelijke beelden bijvoorbeeld de buren niet te zien zijn. Op deze wijze – en vooral als je dit ook aan de buren laat zien – blijf je binnen de kaders van de wet.
Als bezoeker aan een stadion geeft uw impliciet toestemming om gefilmd te worden
Mogen bewakingscamerabeelden gemaakt in een stadion zonder meer worden uitgezonden?
De meeste stadions zijn tegenwoordig voorzien van geavanceerde camerasystemen, al dan niet met gezichtsherkenning. Door het stadion binnen te gaan, geeft de bezoeker impliciet toestemming dat hij in beeld komt en dat dit ook bewerkt en opgeslagen kan worden. Overigens moet dit dan wel duidelijk voor de entree worden vermeld. Vraag is of je als bezoeker nu rechten hebt in de vorm van beeld- of portretrecht? Mogen de beelden zonder meer worden uitgezonden als je geen deel hebt genomen (passief of actief) aan onregelmatigheden? Het lijkt haast ondoenlijk een bezoeker naderhand om toestemming te vragen. De wetgever kan hiervoor een uitzondering maken indien de feiten dit rechtvaardigen, of als de veiligheid van derden ernstig in gevaar kan komen.
> Leestip: Cameratoezicht op eredivisieniveau voor FC Emmen
Hoe vraag je aan 70.000 bezoekers van een evenement of ze wel of niet in beeld willen komen?
Rode sticker op het voorhoofd?
Kortgeleden werd bekend dat bezoekers van een Nederlands festival die niet herkenbaar of geheel niet in beeld wilden komen, min of meer werden gedwongen een rode sticker op het voorhoofd te plakken. Mocht de camerasoftware de sticker herkennen, dan zouden de beelden niet worden bewaard of verspreid. Op zich is dit niet de juiste gang van zaken. Maar de onduidelijkheid die rond deze problematiek nu bestaat, zal de komende tijd moeten worden aangepakt. Want hoe vraag je bijvoorbeeld aan 70.000 bezoekers van een evenement of ze wel of niet in beeld willen komen? En hoe leg je dit vast?
> Lees ook Trends in evenementenbeveiliging: Van crowd control tot predictive profiling
Inzet van Kunstmatige Intelligentie
Ten slotte nog iets over Artificial Intelligence (AI), of Kunstmatige Intelligentie. Dit zou in de nabije toekomst deel kunnen gaan uitmaken van het bij de camera geleverde softwarepakket. U kunt dan door gebruik te maken van de algoritmen in die software zonder menselijke tussenkomst vaststellen of de beelden van uw camerasysteem al dan niet doorgestuurd moeten worden naar een alarmcentrale, politiebureau of vult u zelf maar aan. Erger zou zijn als het systeem gaat bepalen of iemand wel of geen toegang heeft tot uw bedrijf, of als verdachte wordt aangemerkt van een diefstal.
Leestip:
> 10 trends in slimme apparaten
> Een lantaarnpaal als beveiligingscamera
Wat zijn de rechten van de vermeende verdachte?
Op zich misschien makkelijk, want u hoeft geen directe confrontatie aan te gaan. Maar wat zijn de rechten van de vermeende verdachte? Hij kan niet in beroep gaan of bezwaar maken tegen de beslissing, want hoe doe je dat tegen een systeem? U als beheerder aansprakelijk stellen dan maar? Dat heeft naar de huidige regelgeving weinig kans, want u kunt zich beroepen op de algoritmen. En die heeft u niet geschreven.
Zegen of niet, AI komt aan!
Toepasbaarheid van AI in camerabewaking moet nog bewezen worden
Nog even een stapje verder, want waar laat u de algoritmen op los? Op algemene of specifieke beelden, bij binnenkomst of tijdens een wandeling door uw bedrijf? De Amerikaanse wiskundige Cathy O’Neil schreef hierover een lezenswaardig boek: ‘Weapons of Math Destruction’. Of AI een zegen zal zijn voor de toepasbaarheid in camerabewaking moet nog bewezen worden. Maar dat het er snel aankomt is een feit waar wij niet omheen kunnen.
Ed Posthumus, PSC Advies
Meer weten over Cameratoezicht? In de Whitepaper Cameratoezicht in de praktijk leest u alles over inzet en gebruik van beveiligingscamera’s, zowel in het publieke als het private domein. Klik hier voor de gratis download
