Zorgelijke berichten over de explosieve stijging van het aantal fietsers dat op de spoedeisende hulp belandt na een ongeval met een fatbike. In de eerste vier maanden van dit jaar waren er alleen al 33 incidenten. VeiligheidNL pleit voor een verbod van de fatbike voor kinderen onder de 16 jaar. Het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat kondigde onlangs al een verbod op opgevoerde fatbikes aan.
Sinds de aankondiging van de helmplicht (die sinds 1 januari 2023 van kracht is) zie je ze steeds vaker op de openbare weg, fatbikes. Met name onder jongeren groeit de populariteit van dit elektrische vervoersmiddel. Dit komt vooral omdat je, in tegenstelling tot scooters, op deze elektrische fiets nog geen helm hoeft te dragen.
De fatbike (ook wel fat-tire bike of snowbike genoemd) werd oorspronkelijk veel gebruikt als een off-road fiets met grote banden. Het idee achter dit design met brede banden is dat je er gemakkelijk mee kan rijden op moeilijk terrein zoals sneeuw, zand moeras of modder. Maar tegenwoordig zijn de fatbikes van dit ruige landschap ook de stad binnen gefietst, waar we in een korte tijd een rappe toename zien in de aanschaf van dit vervoersmiddel.
> LEES OOK: Eerste keurmerken elektronische e-bikebeveiliging uitgereikt
Voordelen
Dit komt door 3 belangrijke voordelen die, met name jonge consumenten, in de fiets zien:
- In tegenstelling tot scooters en snorfietsen hoef je op een fatbike geen helm op;
- Er zit daarnaast geen leeftijdsgrens op het kopen van een fatbike;
- En ten slotte heb je geen rijbewijs nodig om er op te rijden.
Makkelijk op te voeren
Daarnaast zien jongeren ook nog een ander voordeel ten opzichte van andere vervoersmiddelen, de snelheid. Normaal gaan fatbikes zo’n 25 kilometer per uur, maar het is ook mogelijk om de fatbike op te voeren. Hier hoef je echt geen monteur voor te zijn, online staan allemaal tutorials hoe jongeren dit gemakkelijk zelf kunnen doen. Met een opgevoerde fatbike kunnen zelfs snelheden van 40 tot 45 km/uur gehaald worden.
Opvoersetjes op elektrische fietsen worden verboden
Minister Harbers (Infrastructuur en Waterstaat) kwam in april van dit jaar al met een breed aanvalsplan om opgevoerde elektrische fietsen aan te pakken. Onderdeel van dit plan is dat hij dit jaar nog de regelgeving gaat aanpassen, zodat mensen niet meer op de openbare weg mogen rijden wanneer zij een opvoersetje op hun elektrische fiets hebben geïnstalleerd.
Het al verboden om met een opgevoerde elektrische fiets op de openbare weg te fietsen. Daarom zijn op elektrische fietsen gashendels verboden én is het verboden om een opvoersetje ‘aan’ te hebben staan. Met de nieuwe regelgeving wordt het dus verboden om überhaupt zo’n opvoersetje te hebben geïnstalleerd op de elektrische fiets.
> LEES OOK: Lichte daling verkeersovertredingen, behalve ‘verboden voor verkeer’
Boete
Doordat de bestaande opvoersetjes nu heel makkelijk ‘uit’ en ‘aan’ te zetten zijn, kan een illegale rijder het opvoersetje uitzetten als de politie in zicht is en weer inschakelen nadat de politie is gepasseerd. Met de nieuwe regelgeving kom je op deze manier niet meer onder een boete uit.
Het is en blijft verboden om rond te rijden op een opgevoerde elektrische fiets. Daarvoor geldt nu al een boete van 310 euro. Alleen als dit vervoermiddel door de RDW is goedgekeurd als bromfiets of snorfiets, mag het voertuig de weg op. Dan gelden dus ook bijvoorbeeld een minimumleeftijd, rijbewijsplicht en een helmplicht.
Breed aanvalsplan
Het verbod op opvoersetjes op je elektrische fiets is één van de maatregelen die vanuit het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat wordt genomen. Er wordt ook gewerkt aan een communicatieaanpak om het voor met name jongeren en ouders duidelijker te maken wat de regels zijn rond het opvoeren van een elektrische fiets. Doel is om deze aanpak voor het schooljaar 2024-2025 in te zetten, samen met partners als gemeenten, provincies, politie, TeamAlert en Veilig Verkeer Nederland.
Invoeren minimum leeftijd
Het ministerie heeft de maatschappelijke voor- en nadelen in kaart laten brengen van het invoeren van een minimumleeftijd voor het rijden op een fatbike of
elektrische fiets. In dit onderzoek is allereerst gekeken naar de mogelijkheid om fatbikes van andere elektrische fietsen te onderscheiden. Dit onderscheid blijkt technisch lastig te maken. Een onderscheid in regels voor fatbikes en andere elektrische fietsen, bijvoorbeeld een minimumleeftijd alleen voor fatbikes, is op basis van de onderzochte onderscheidende kenmerken (zoals banddikte) niet te rechtvaardigen, aangezien dit kenmerk niet aantoonbaar tot een onveiliger voertuig of onveiliger weggedrag leidt.
Leeftijdsgrens beperkt schoolbereikbaarheid middelbare scholieren
Daarom is de mogelijke minimumleeftijd voor alle elektrische fietsen onderzocht met 16 jaar als uitgangspunt. Dit sluit aan op de regels die gelden voor de brom- en snorfiets. Hierbij is gekeken naar de verkeersveiligheids- en mobiliteitseffecten, vooral de schoolbereikbaarheid. Het onderzoek wijst uit dat een minimumleeftijd de zelfstandige mobiliteit van middelbare scholieren in vooral de niet-stedelijke omgeving beperkt. Bij een minimumleeftijd van 16 jaar worden ruim 30.000 scholieren getroffen die langere afstanden met de elektrische fiets afleggen en geen goed OV-alternatief voorhanden hebben.
Op basis van dit rapport en met de huidige kennis wordt een minimumleeftijd nu dan ook niet proportioneel geacht om het probleem van opgevoerde elektrische fietsen aan te pakken. Een minimumleeftijd heeft namelijk niet alleen betrekking op de gebruikers van opgevoerde elektrische fietsen, maar ook op de gebruikers van elektrische fietsen die niet zijn opgevoerd. Ook wordt de kern van het probleem, het opvoeren, hiermee niet aangepakt.
Volg Security Management op LinkedIn
