Het Dutch Institute for Technology, Safety & Security (DITSS) vierde recent het driejarige bestaan. Het Brabantse initiatief stimuleert, organiseert en realiseert research- en innovatieprogramma’s om praktische veiligheidsoplossingen te vinden. Directeur Guus Sluijter vertelt over de successen en uitdagingen.
Minder transportcriminaliteit dankzij Secure Lane. Veilig uitgaan in Stratumseind. Een gezellig drukke Tilburgse kermis. Het zijn projecten die volgens directeur Guus Sluijter behoren tot de successen van het Dutch Institute for Technology, Safety & Security (DITSS). En die zijn ontwikkeld volgens de specifieke werkwijze van het instituut: veiligheid en bedrijvigheid bevorderen door innovatieve samenwerking tussen kennisinstellingen, overheidsorganisaties en ondernemingen.
DITSS
“Het idee voor DITSS is in het gemeentehuis van Eindhoven ontstaan. De gemeente had te maken met de economische crisis én met allerlei veiligheidsvraagstukken”, vertelt Sluijter, die nog altijd als strategisch adviseur bij de gemeente werkt, en er eerder directeur veiligheid was. “We hadden successen geboekt met onder andere cameratoezicht en Secure Lane en dat bracht ons op het idee om de veiligheid te bevorderen vanuit de kennisinstituten en bedrijven in de regio.”
Triple helix
In maart 2012 opende DITSS de deuren als zogenoemde triple helix onderneming. Met de provincie Brabant en de gemeenten Tilburg en Eindhoven als overheidsinstellingen; universiteiten als kennisinstituten; een handvol bedrijven als commerciële partijen; en Brainport Development, de Brabantse Ontwikkelingsmaatschappij en Midpoint Brabant als intermediaire organisaties. Inmiddels zijn zo’n dertig bedrijven partner geworden – MKB-bedrijven en start-ups, maar ook bedrijven die al lange tijd actief zijn in de veiligheidssector, zoals VCS. “Recent zijn Atos en Intel aangesloten, vanwege een project in de Eindhovense uitgaansstraat Stratumseind. DITSS faciliteert de ontwikkeling van een nieuw systeem van Social Network Analytics, waarmee Atos en Intel experimenteren in ons fieldlab.”
Bedrijvigheid
De deelname van Atos en Intel laat wel zien dat de activiteiten van DITSS niet beperkt zijn tot de provincie Brabant. “Maar de aard van onze projecten en de dagelijkse praktijk van ons werkgebied zijn wel regionaal”, nuanceert Sluijter. “We willen graag werken aan veiligheidsissues die we in de dagelijkse praktijk tegenkomen. En waar we in Brabant oplossingen voor hebben. Ons uiteindelijke doel is te zorgen voor meer veiligheid en voor meer bedrijvigheid bij de deelnemende partnerorganisaties.”
DITSS richt zich op vijf focusgebieden: sociale veiligheid, criminaliteit, informatieveiligheid, fysieke veiligheid en vrije tijd (waaronder evenementenveiligheid). Tot de specialismen van de deelnemende partijen behoren sensoring, Big Data, Designing Out Crime, intellectueel eigendom, sociale innovatie en technologische innovatie. Daarmee onderscheidt DITSS zich van vergelijkbare instituten, zoals The Hague Security Delta (dat zich profileert op het vlak van cybersecurity) en Twente Safety & Security (dat focust op rampen- en crisisbestrijding en brandveiligheid). De drie instituten werken wel samen. Bijvoorbeeld rond de vorig jaar gelanceerde Nationale Innovatieagenda Veiligheid.
>> Lees ook PPS-constructie? Collectief zeggen we ‘nee’
Techniek
Sinds de oprichting is DITSS nadrukkelijk geprofileerd als vraagbaak voor het bedrijfsleven en als aanjager voor nieuwe ontwikkelingen in de veiligheidssector. De Technische Universiteit Eindhoven (TU/e) brengt vooral de technologische knowhow in, terwijl Tilburg University beschikt over experts op het gebied van bijvoorbeeld ethiek en wetgeving. Sluijter: “De combinatie van de twee universiteiten is heel belangrijk, want met technologie kan je veel bereiken, maar je moet het wel goed organiseren. We hebben het niet alleen over technologische ontwikkelingen, maar ook over sociale innovaties. Bij bijvoorbeeld sensoring, camera’s en open data spelen duidelijk ethische en juridische kwesties. Zo is bij ons werk in Stratumseind al een promovendus van Tilburg University betrokken. We verzamelen daar geen gegevens die tot personen herleidbaar zijn, maar desondanks is de vraag: hoe ga je als overheid en andere partijen verantwoord met dataverwerking om?”
Stad
Een ander voordeel van de samenwerking binnen DITSS is dat verschillende kennisgebieden kunnen worden gecombineerd: van technologie en recht tot design en communicatie. “Alle partners willen van het bestrijden van onveiligheid naar het bevorderen van veiligheid. Met als einddoel: de kwaliteit van de stedelijke omgeving verbeteren – of het nu gaat om straten, bedrijventerreinen of evenementen. Zo konden we tijdens de Tilburgse kermis veiligheidsproblemen voorkomen dankzij een goede mix van technologie, design en bejegening.” Dit kon dankzij de inbreng van partners zoals ViNotion, dat camera’s levert waarmee mensen op straat kunnen worden geteld, en designbureau Van Berlo.
Fieldlabs
Hoe komen dit soort samenwerkingsverbanden tot stand? “DITSS zorgt ervoor dat rond een partij met een veiligheidsvraagstuk relevante deskundigen worden verzameld”, vertelt Sluijter. “Voor de gemeente Tilburg organiseerden we bijvoorbeeld een rondetafelbijeenkomst met zo’n vijftien professionals uit verschillende disciplines. Een aantal daarvan sloeg de handen ineen en ontwikkelde voorstellen voor crowd management tijdens de Tilburgse kermis. Het beste plan werd via een van onze fieldlabs (proeftuinen) in de praktijk getest. Op basis van de uitkomsten van de pilot kunnen ondernemers vervolgens met een nieuw product de markt op.”
Kunde
Het vooruitzicht van een marktintroductie vormt een sterke driver achter de innovaties die via DITSS worden ontwikkeld, denkt Sluijter. “Onze kracht is dat naast de kennis en kunde van overheden en kennisinstellingen ook de economische drijfveer meespeelt. Met de werkwijze van de triple helix ontstaan ideeën die wij binnen de overheid nooit hadden kunnen bedenken. Dat leidt uiteindelijk ook tot veranderingen in verantwoordelijkheden. Bijvoorbeeld: exploitanten en horeca-ondernemers die betrokken zijn bij de Tilburgse kermis erkennen steeds meer dat door de uitgekiende veiligheidsaanpak ook de kwaliteit van het evenement en van de onderlinge samenwerking verbetert.”
Een vergelijkbaar fenomeen is zichtbaar bij de Social Business Parks die op het Tilburgse industrieterrein Loven zijn beproefd. VCS en ICD3Media ontwikkelden een soort Facebook voor de bedrijven in het gebied met als doel inbraken terug te dringen. En om samenwerking te bevorderen, zodat de gebiedskwaliteit verbetert. “Met dit soort projecten bieden wij samenwerkende ondernemers in de praktijk de kans om te laten zien dat hun innovatie werkt en méér oplevert dan een afname van overlast of criminaliteit. En we laten de meerwaarde van onze werkwijze werkenderwijs zien. We schrijven geen papers of dikke beleidsstukken.” Wel worden via de website van DITSS projectbeschrijvingen gepubliceerd, en verschijnen binnenkort factsheets over de resultaten van afgeronde projecten waarmee het instituut de opgedane kennis deelt met andere partijen.
Evenementenveiligheid
Volgens Sluijter hebben met name de projecten over veilig uitgaan en evenementenveiligheid laten zien op welke terreinen DITSS landelijke meerwaarde bewijst. Internationale plannen heeft het instituut ook. Zo is het een van de deelnemers aan een project over stedelijke gegevensverzamelingen via sensoring dat door het Europese onderzoeksprogramma Horizon2020 is gehonoreerd. Instellingen uit Vlaanderen en Italië tonen belangstelling voor de werkwijze van DITSS.
Dit artikel is gepubliceerd in Security Management 06/ 2015.