In de stad waar ik woon speelt veiligheid een grote rol. Verkeersdrempels bannen alle snelheidsduivels uit en stoepranden van 30 centimeter hoog ontnemen schuinparkeerders alle lust. Daarbij word ik een paar keer per jaar vergast op metershoge billboards van de lokale hermandad om mijn deur op slot te doen en 112 te bellen wanneer ik iets verdachts zie. Dat vergroot de veiligheid.
Laatst vroeg ik aan de mannen van het buurtveiligheidscomité wat nu eigenlijk ‘iets verdachts’ was. “Nou”, kreeg ik als antwoord, ”bijvoorbeeld wanneer iemand door jouw straat loopt en bij iedere auto naar binnen kijkt.” “En wanneer diegene dan net zo’n geel jasje als jullie aantrekt, met ‘buurtwacht’ erop?”, vroeg ik, “is hij dan ook nog verdacht?”. Einde discussie. Security begint en eindigt met het vertrouwen in uniformen. Anders Breivik en Tristan van der V. wisten daar alles van.
Security begint en eindigt met het vertrouwen in uniformen
Daarbij heb ik het genoegen aan een straat te wonen die tevens de uitvalsweg van de ambulance is. Wekelijks, soms vaker, komt er een ambulance met hoge snelheid en gillende sirenes aanrijden om vervolgens – met gillende sirenes – in een slakkentempo door mijn straat (en weer terug) te rijden. Want: verkeersdrempels. Vaak hoor ik de ambulancesirene nog minutenlang voordat hij op de plaats des onheils is aangekomen. Twee minuten voor een stukje dat hij anders binnen 60 seconden had afgelegd.
“1-1-2 als iedere seconde telt” was de slogan ooit, maar dan moet je natuurlijk wel snel ter plaatse kunnen komen. Hoeveel kostbare seconden en zelfs minuten zouden er verloren zijn gegaan door alle gezamenlijke veiligheidsmaatregelen? Politie, ambulance, beveiligingsdienst en brandweer die nèt te laat kwamen. Ik denk dat we het gewoon niet weten.
Dat nèt te laat zijn noemen we een catastrofale gebeurtenis. Het woord ‘catastrofe’ is afgeleid van het Latijnse catastropha (onverwachte wending) en het Griekse katastrophè (het ondersteboven keren). Water begint bij 100 graden ineens te koken. En een ambulance die nèt te laat komt, kan de dood in plaats van overleven betekenen. En een inbreker die er een halve minuut eerder met de buit vandoor ging dan de beveiliging arriveerde, heeft ineens succes in plaats van de petoet.
Neveneffecten van veiligheidsmaatregelen worden nauwelijks onderkend, laat staan onderzocht. Ze kunnen ons daardoor meer kosten dan we denken. Alleen hebben we er geen oog voor.
>> Deze column verscheen in Security Management nummer 7-8.