De politie en het Openbaar Ministerie (OM) kunnen criminele uitbuiting onvoldoende aanpakken en Nederlandse slachtoffers niet goed genoeg beschermen, concludeert het Centrum tegen Kinderhandel en Mensenhandel (CKM) in een nieuw rapport. Naar schatting worden duizenden slachtoffers gedwongen te stelen, drugs te runnen of geld wit te wassen, maar specialisten van de twee diensten komen “zelden met hen in contact”, stelt het rapport van het CKM.
Ook zijn agenten vaak nog niet goed genoeg opgeleid om criminele uitbuiting en slachtoffers daarvan te herkennen, waardoor slachtoffers het risico lopen als verdachten te worden gezien. Slachtoffers willen ook vaak niet meewerken aan onderzoek. Wanneer signalen wel bij de mensenhandelspecialisten terecht komen, leidt dit nauwelijks tot succesvolle opsporingen en vervolgingen. CKM-woordvoerder Shamir Ceuleers: ‘Investeren in het herkennen van criminele uitbuiting is cruciaal, maar op zichzelf genomen onvoldoende. Want hoe de strafrechtketen nu is ingericht, kan van de politie en het OM niet verwacht worden dat meer signalen ook leiden tot meer succesvolle opsporingen en vervolgingen’.
> LEES OOK: Stijging aantal door cybercriminelen geronselde ‘money mules’
Advies CKM aan minister en staatssecretaris
Het CKM pleit bij de minister van Justitie voor een landelijke strategie om criminele uitbuiting te bestrijden. Aan de staatssecretaris vraagt de organisatie om gerichte maatregelen te nemen zodat slachtoffers eerder geneigd zijn mee te werken aan onderzoek.
Criminele uitbuiting
Criminele uitbuiting is een ernstige vorm van mensenhandel waarbij slachtoffers gedwongen worden tot het plegen van strafbare feiten, zoals het runnen van drugs, plegen van diefstallen of het witwassen van crimineel geld. Deze vorm van mensenhandel is bovendien nauw verweven met de ondermijnende criminaliteit in Nederland. Het CKM onderzocht in opdracht van het Ministerie van Justitie en Veiligheid de strafrechtelijke aanpak van criminele uitbuiting. Dit nadat het CKM in eerder onderzoek tot de conclusie kwam dat er enkele duizenden slachtoffers moeten zijn die tot nu toe niet terug te vinden zijn in de officiële cijfers. Vaak gaat het om kwetsbare, Nederlandse jongeren.
> LEES OOK: Kwetsbare jongeren gedwongen tot plegen van misdrijven
Bescherming slachtoffers papieren werkelijkheid
De bescherming van slachtoffers van criminele uitbuiting vormt een fors uitdaging. Een van de redenen hiervoor is dat het non-punishmentbeginsel niet tot nauwelijks wordt toegepast. Dat beginsel heeft als uitgangspunt dat slachtoffers niet moeten worden bestraft voor strafbare feiten die zij onder dwang hebben gepleegd. Shamir Ceuleers: ‘’Non-punishment zou juist een wapen moeten zijn om slachtoffers te beschermen, hun verklaringsbereidheid te verhogen en daders en hun lucratieve criminele verdienmodel aan te pakken. Maar in de praktijk komt daar weinig van terecht: slachtoffers zwijgen, onder andere uit angst om aan hun eigen vervolging mee te werken.’ Het CKM adviseert staatssecretaris Van der Burg om dit mee te nemen in zijn wetswijziging mensenhandel’.
Download het rapport: ‘Kijken met andere ogen, deel II: Een onderzoek naar de strafrechtelijke aanpak van criminele uitbuiting’
Bron: Centrum tegen Kinderhandel en Mensenhandel (CKM)
Volg Security Management op LinkedIn