Doordat Zuyderland Medisch Centrum uitbreidde met onder meer een OK-complex, intensive care, spoedeisende hulp, een huisartsenpost en een geboortecentrum moest er een nieuw vandaalbestendig CCTV-systeem komen. “Ook gebruiksvriendelijk, want meerdere disciplines gebruiken dezelfde software. En het resultaat is daar”, aldus Yordi Koppenhagen, coördinator beveiliging.
Niet alleen ziekenhuisbeveiligers maken gebruik van camerabewaking op de openbare gangen en publieksingangen. Ook verplegend personeel wil beelden gebruiken voor opleidingsdoeleinden, toezicht op de afdeling en observatie bij patiënten om te voorkomen dat er zich iets ernstigs voordoet. Coördinator beveiliging bij Zuyderland Medisch Centrum locatie Heerlen, Yordi Koppenhagen: “Vooraf gaven we alle vereiste functionaliteiten door voor het CCTV-systeem en achteraf hebben we camera’s en software dat daar aan voldoet. Maar hoe dat is vormgegeven? Dat is volledig aan de bewakende partij.”
Het nieuwe CCTV-systeem kwam niet tot stand via de gebruikelijke openbare aanbesteding en het principe ‘ik wil een auto met vier wielen en een reservewiel’, maar via een nieuwe DBM-constructie (Design, Build en Maintain) oftewel de dienst: ‘ik wil van a naar b’. Het was namelijk onderdeel van een veel groter project dat ook middels de DBM-constructie tot stand kwam: Gebouw Q.
DBM-contractvorm
Omdat Croonwolter&dros al jaren elektrotechnische installaties installeert in ZuyderlandMedisch Centrum locatie Heerlen, werd het bedrijf als aannemer geselecteerd voor de elektrotechnische installaties in het nog te bouwen Gebouw N in 2009. Maar het lukte niet met de financiering, waardoor de bouw van Gebouw N niet doorging.
Dus bedacht het ziekenhuis in 2012 iets anders: een uitbreiding met Vleugel B voor onder andere spoedeisende hulp, een huisartsenpost en een OK. Via een samenwerkingsverband is het gebouw ontwikkeld in een PPS-constructie, waarbij is gekozen voor een DBM-contractvorm. Zo ligt de verantwoording van een goed ontwerp bij de marktpartijen.
In de eerste twee jaar dat het contract liep, zouden de partijen het gebouw ontwerpen en bouwen. Daarna gingen de vijftien jaar van maintain in. Inmiddels is het gebouw klaar, heeft het ziekenhuis het in gebruik en zitten de partijen in de derde fase van het contract.
Esthetisch en makkelijk schoon te houden
Terug naar de CCTV. Op dit moment hangen er honderd camera’s in twee verschillende uitvoeringen voor de drie gebruikersfuncties. De standaard dag- en nachtcamera’s bewaken openbare ruimten die altijd verlicht zijn en de infraroodcamera’s hangen op plekken waar het donker kan zijn. Arno Verhallen, Lead Engineer bij Croonwolter&dros: “We installeerden fixed-domes in het plafond. Deze zijn esthetisch, makkelijk schoon te houden, moeilijk te saboteren en hebben relatief weinig onderhoud nodig.”
“We kozen er bewust voor om geen draaibare camera’s te plaatsen”, gaat hij verder. “De beveiligers van Zuyderland Medisch Centrum willen een totaaloverzicht kunnen hebben van alle openbare gebieden. Maar als je draaibare camera’s plaatst, mis je beeldinformatie, wat niet wenselijk is. Daarbij heeft de beveiliger al veel gelijktijdige taken als beelden bekijken, communiceren en informatie inventariseren. Door ‘favorieten’ in de software in te stellen, kunnen de beveiligers per bouwdeel, verdieping of afdeling alle relevante beelden zichtbaar maken op hun schermen.” Voortborduren op de systemen die het ziekenhuis al gebruikte, leek Verhallen geen optie. “Het bestaande systeem was verouderd. Dit bleek geen goede basis voor een gebruiksduur van vijftien jaar.”
Dus werd het CamTech iNEX-systeem gekozen, met twee verschillende soorten camera’s op advies van Martijn de Steur, projectleider bij Aras Security. Waarom adviseerde De Steur dit systeem? “De software heeft geen licentiestructuur, medewerkers kunnen het beeld bewerken na de opname voor bijvoorbeeld de politie, het systeem is eenvoudig te onderhouden en heeft gebruiksvriendelijke software. Daarbij kan de software per gebruikersfunctie speciaal en gescheiden worden ingericht – dit in verband met de privacywetgeving en het beleid van Zuyderland Medisch Centrum.”
Gebruiksvriendelijkheid van groot belang
Nu het ziekenhuis daadwerkelijk gebruik maakt van Vleugel B, merken de beveiligers en verpleegkundigen de praktische toepassing van de nieuwe camera’s en de bijbehorende software. “Voor ons zit de winst in het gebruikersgemak”, vertelt Koppenhagen. Soms stuurt de beveiliging belangrijke beelden naar de politie. Koppenhagen: “Als beveiliging moet je soms mensen kunnen identificeren. Beelden van een bezoeker in een nachtelijk ziekenhuis kunnen we met een paar klikken oplichten en inzoomen, waarbij het beeld scherp blijft.”
Ook tijdens de implementatiefase bleek de software in goede aarde te vallen. De Steur: “Een collega en ikzelf gaven een training aan de medewerkers die met de software moesten werken. Vaak hoefde ik de werkwijze niet eens uit te leggen, omdat een verpleegkundige of beveiliger de werkwijze al via zijn collega wist.” Natuurlijk moest er een aantal zaken gefinetuned worden. Verhallen: “Het verplegend personeel wil dat als er een akoestisch alarm afgaat er een pop-up in beeld komt op basis waarvan de urgentie van de melding wordt bepaald; de balie van de spoedeisende hulp wil kunnen zien wat er op de afdeling zelf gebeurt en verder deden we de gebruikelijke finetuning zoals de software opschalen en configureren.”
Niet de teugels in handen
Nu het meeste werk achter de rug is, kijken de partners trots naar Vleugel B. “Voor mij heeft dit project een totaal andere draai gekregen, waarbij ik niet de teugels in handen had”, vertelt Koppenhagen. Hoe voelt dat? “Het is anders, heel spannend. Je weet alleen dat je een auto krijgt met vier wielen en waarschijnlijk een reservewiel. Je weet óók dat je van a naar b komt. Maar verder niets. Ondanks dat we weinig invloed hadden op het eindresultaat, leverde het wel het gewenste resultaat op.”
Belangrijke lessen
Als je je in het voortraject goed voorbereidt, betaalt dit zich volledig terug. “Er ontstaat een heel soepele samenwerking, omdat je op elkaar bent ingespeeld.” – Martijn de Steur
“Je moet altijd blijven communiceren, anders was dit project niet zó goed gelukt. Iedereen heeft in de DBM-constructie namelijk een ander belang.” – Yordi Koppenhagen
“Je hebt enerzijds de uitgangspunten in het programma van eisen en anderzijds het verwachtingspatroon van de eindgebruiker. Het is de uitdaging om aan de verwachting te voldoen binnen de kaders van het plan van eisen en de beschikbare budgetten.” – Arno Verhallen
> Lees ook 3 x het belang van artificial intellegence voor security