Gert-Jan Ludden is bedenker van de post-hbo-opleiding crisisbeheersing, oprichter-eigenaar van adviesbureau SVDC, auteur van diverse boeken, organisator van masterclasses en congressen en professioneel schaker. Crisisbeheersing en schaken hebben volgens hem overeenkomsten. “In beide gevallen boek je de beste resultaten met een gedegen voorbereiding.”
Van de redactie
Hij schaakt sinds zijn zevende jaar, koos na de middelbare school voor de Koninklijke Militaire Academie in Breda en vervulde 22 jaar diverse operationele, leidinggevende en staffuncties binnen de Nederlandse krijgsmacht. In die tijd maakte hij ook tal van crises mee. In 1997 werd Gert-Jan wereldrecordhouder simultaan schaken, een prestatie die werd opgenomen in het Guinness Book of Records. Een jaar later, in 1998, besloot de crisisexpert het roer om te gooien en startte hij als adviseur bij PinPoint, een organisatie- en adviesbureau crisisbeheersing, rampenbestrijding en integrale veiligheid. Sinds 2012 runt hij een eigen adviesbureau genaamd SVDC, gespecialiseerd in crisisbeheersing (de letters staan voor Schaken-Veiligheid-Defensie-Crisis-beheersing). In 2022 startte bij SOBA de post-hbo-opleiding crisisbeheersing, die Gert-Jan ontwikkelde en waar hij als docent en begeleider aan verbonden is.
Vooruitdenken
“Hoe moeilijker het wordt, hoe interessanter ik het vind. Zoals ze het bij defensie ook wel zeggen: ‘Waar anderen stoppen, gaan wij door.’ Ik heb altijd gevoel gehad voor sportiviteit, strategie en tactiek. De keuze voor de Koninklijke Militaire Academie was dan ook redelijk snel gemaakt. Net als in het simultaan schaken, ben ik het liefst op meerdere borden tegelijk aan het schaken en met verschillende tegenstanders tegelijk bezig. Zoveel elementen die tegelijkertijd en door elkaar heen lopen; dit vraagt om vooruitdenken, rekenen en proactief handelen. Met schaken speel ik om te winnen, maar net als bij iedere andere sport krijg je ook weleens het deksel op je neus. Dat betekent dat je ook moet kunnen incasseren. Bovendien speel je bij het schaken veelal met een klok, dus onder tijdsdruk. Dat brengt extra spanning met zich mee, iets wat in de crisisbeheersing ook altijd aanwezig is.”
“Als je iets zelden doet, doe je het zelden goed. Daarom is adequate crisisbeheersing een kwestie van regelmatig opleiden, trainen en oefenen. Dat geldt voornamelijk op strategisch en bestuurlijk niveau. Dat is dan ook de achilleshiel van het crisisbeheersingsproces. Operationeel zit het wel goed omdat hulpverleners in crisistijd hetzelfde doen als wat ze dagelijks doen.”
> LEES OOK: Eerste nieuwe Post-HBO registeropleiding Crisisbeheersing van start gegaan
Groen bloed
“Dynamiek, leiderschap, het sportieve element: precies wat mij in de krijgsmacht zo aantrok. Maar uiteindelijk is de Nederlandse krijgsmacht aan enorme veranderingen onderhevig geweest, zoals het afschaffen van de opkomstplicht, de val van de muur en het einde van de Koude Oorlog. De krijgsmacht kreeg hierdoor een heel andere taakstelling en er werd drastisch gereorganiseerd. Dat waren intensieve ontwikkelingen, die samen met de vraag van een bureau om bij hen te komen werken, maakten dat ik rond mijn veertigste het roer omgooide. Ik werkte tot dat moment altijd binnen dezelfde cultuur, ook al had ik veel verschillende functies. Ik was nieuwsgierig naar een andere werkomgeving, een ander spanningsveld. In 1998 startte ik daarom bij PinPoint, een organisatie- en adviesbureau in crisisbeheersing, rampenbestrijding en integrale veiligheid. En nu, zoveel jaren verder, ben ik bij SOBA betrokken bij de post-hbo-opleiding crisisbeheersing.”
Post-hbo-registeropleiding crisisbeheersing
Net als bij schaken gaat het bij crisisbeheersing om creativiteit, snel inspelen op nieuwe situaties, het herkennen van patronen en vooruitdenken. Beide draaien om logisch denken en adequaat handelen. Kortom: net iets slimmer zijn dan de tegenstander. Om deze inzichten te delen, is de post-hbo-opleiding crisisbeheersing ontwikkeld. SOBA biedt de opleiding sinds 2022 tweemaal per jaar aan. De opleiding kan ook in-company worden gevolgd.
De opleiding bestaat uit een theoretisch en een praktisch gedeelte. Met het toepassen van de stof oefen je je in het slagvaardig anticiperen op (dreigende) crises. De opleiding wordt gegeven door vakbekwame docenten met veel praktijkervaring. Deelnemers worden opgeleid tot crisisbeheersingsexpert (CBE). Een titel die de geslaagden ook mogen voeren. Zij worden opgenomen in het nationaal register integrale veiligheid en moeten vervolgens aantoon- baar vakbekwaam blijven.
Gert-Jan Ludden: “Uiteindelijk is crisisbeheersing een kwestie van kennis én kennissen. Je moet heel goed weten wie je kunt en moet inschakelen als de noodzaak daar is. Dat je je daarvan bewust bent, goed getraind bent en geoefend hebt, is cruciaal om op het juiste moment ook daadwerkelijk professioneel te kunnen adviseren en handelen. Per slot van rekening ben je binnen publieke en private organisaties de expert waar anderen op terugvallen als dat nodig is.”
Meer informatie over de post-hbo-registeropleiding crisisbeheersing:
www.soba.nl/opleidingen/post-hbo-en-iris-security-manage- ment/post-hbo-crisisbeheersing/overzicht.
Volg Security Management op LinkedIn