De bewaarplicht voor telecombedrijven en internetproviders om gegevens over internet- en telefoniegebruik van klanten te bewaren, bestaat niet meer. De gegevens zijn belangrijk voor de opsporing en vervolging door politie en justitie, maar de rechter in Den Haag stelde de ‘Wet bewaarplicht telecommunicatiegegevens’ woensdag buiten werking.
De wet maakte volgens de rechter meer dan nodig is inbreuk op de privacy. Onder meer de Nederlandse Vereniging van Journalisten en de Nederlandse Vereniging van Strafrechtadvocaten wilden dat de wet van tafel ging.
Bewaarplicht
“De rechter heeft een einde gemaakt aan de bewaarplicht van communicatiegegevens van iedereen, inclusief niet-verdachte burgers”, aldus een van hun advocaten Fulco Blokhuis. “Het belang van privacy weegt terecht zwaarder.”
Privacy
Het Europese Hof van Justitie had eerder al bepaald dat het opslaan van communicatiegegevens van iedereen -zonder concrete verdenking- een zware aantasting van de privacy is en niet is toegestaan.
Telefoon- en internetdiensten
De wet verplichtte aanbieders van telefoon- en internetdiensten om de zogeheten verkeers- en locatiegegevens van gebruikers op te slaan. Het gaat daarbij niet om de inhoud van de gesprekken, maar wel om bijvoorbeeld gegevens die laten zien welk nummer waar en wanneer met welk ander nummer belde.
Opsporing
KPN en Vodafone lieten meteen weten dat zij stoppen met gegevens opslaan. Zij vinden dat dit een slag voor de politie en justitie is. “De gegevens zijn van groot belang voor de opsporing en vervolging van vele duizenden delicten”, lieten de organisaties weten.
Internet
Volgens de politie bestaan allerlei vormen van criminaliteit alleen op internet. Ook zijn de gegevens belangrijk bij het ‘klassieke opsporingswerk’, om zo bijvoorbeeld relaties vast te stellen tussen slachtoffer en mogelijke dader, of daders onderling. “Nu de bewaarplicht per direct is afgeschaft, zal dat grote impact hebben op toekomstige opsporing en vervolging”.
Hoger beroep
Het ministerie van Veiligheid en Justitie overweegt in hoger beroep te gaan tegen de uitspraak. Het ministerie werkt al aan een aanpassing van de wet en gaat daarmee door. Kern daarvan is wel dat de bewaarplicht overeind blijft, maar dat met de aanpassingen de persoonlijke levenssfeer voldoende wordt gewaarborgd, aldus het ministerie.
GroenLinks komt met een initiatiefwetsvoorstel om de bewaarplicht wel definitief van tafel te krijgen.