Camera- en securitytechnologie hebben de afgelopen twintig jaar een enorme technologische vooruitgang doorgemaakt. Techniek die we in de tijd van analoge camera’s nog voor onmogelijk hielden is vandaag gewoon te koop. De toekomst twee jaar vooruit voorspellen is lastig, laat staan vijf jaar. Toch gaan we in dit artikel kijken naar cameratoezicht van de toekomst.
Leestijd: +/- 4 minuten
Ik schets u de toekomstige technologieën en innovaties die we uit de laboratoria mogen verwachten. Sommige toepassingen zullen we al snel zien – binnen enkele jaren. Andere laten nog minstens een decennium of langer op zich wachten. Zeker is dat het toekomstige toezicht sterk zal afwijken van nu. Ik stel aan u voor: het UltraCam-concept. Een verkenning van de uiterste grenzen van toezichtstechnologie.
Cameratoezicht van de toekomst
De eerste ontwikkeling is dat UltraCam altijd genetwerkt is. Dat gebeurt in zelforganiserende netwerken volgens het Gridlink-protocol. UltraCams regelen hun eigen netwerk. In dat netwerk kunnen camera’s wereldwijd met elkaar, met servers en met rekencentra communiceren. Want omdat criminaliteit wereldwijd is, is UltraCam dat ook. Het GridLink-protocol regelt alles: de uitwisseling van beelden, versleuteling, satellietcommunicatie, tot aan de toegang tot internationale opsporingsdatabases en sociale media. Beeldanalyse gebeurt op de UltraCam zelf maar als het te complex wordt springen andere UltraCams via GridLink razendsnel bij. UltraCams zijn zich daarbij continu bewust van datum en tijd, hun positie, hoogte, en kijkrichting (azimut en elevatie). Samen met de lenskarakteristieken en zoomfactor bepaalt dit het waarnemingsperspectief waardoor exact bekend is welk gebied wanneer vanuit welke richting door welke camera wordt bekeken. Deze karakteristieken maken het ADAMOS-systeem van driedimensionale waarnemingen mogelijk.
Ultracams zijn altijd bewust van datum, tijd, positie, hoogte en kijkrichting
ADAMOS
GridLink wordt de belangrijkste aanjager van ADAMOS. Van iedere camera is immers exact bekend waar hij staat en hoe en wanneer hij waarheen kijkt. Daardoor worden objecten meestal door meerdere camera’s vanuit meerdere posities bekeken zodat daaruit een 3D-beeld gereconstrueerd kan worden. Iedere UltraCam heeft verder een SSA (Sound Sensor Array) aan boord. Dat is een matrix van 1.024 kleine microfoons. Door de minieme tijdsverschillen te registeren waarop het geluid op elke microfoon binnenkomt is de locatie waarvandaan een geluid komt te bepalen. Adaptive Auditive Zooming (AAZ) maakt het – net als bij een PTZ-camera – mogelijk om op geluid in te zoomen. Verder staat ADAMOS bol van de technologische vernieuwingen. Ik noem er twee: visual micro-phones en plenoptic lenses. Een visual microphone (beeldmicrofoon) analyseert minieme kleurveranderingen van beeldpixels van een object en reconstrueert daaruit de akoestische geluidsgolven die door dat object weerkaatst worden. Als er geen echte microfoon aanwezig is, kan een plant naast een potentiële verdachte dienst doen als beeldmicrofoon. Verder doen plenoptic lenses (facetlenzen) hun intrede. Gebaseerd op de werking van insectenogen zijn beelden altijd scherp en kan een enkele camera desgewenst een volmaakt 360 graden beeld maken.
SENSE-IT
SENSE-IT gebruikt sensoren die buiten het zichtbare en hoorbare spectrum waarnemen waardoor buitengewoon interessante informatie beschikbaar komt. De bekendste uitbreiding is die van infrarode en ultraviolette straling. Infrarood beeld toont iets over iemands gezondheid of emotionele toestand. Ultraviolet beeld toont onzichtbare huiddetails die bruikbaar kunnen zijn ter identificatie. Maar er is meer te halen uit het elektromagnetische spectrum. Denk aan WiFi, RFID, Bluetooth, Moto en andere signalen die straks door allerlei wearables en ‘slimme’ apparaten zullen worden uitgezonden. Ze liggen er voor het oprapen. Aanvullende spectra omvatten lucht-, adem- en geursensoren, elektronische neuzen, magnetisme, geluidsontleders, DNA-sniffers enzovoorts. Maar dit is nog slechts passieve waarnemingstechnologie. Er wordt ook heel wat actieve waarnemingstechnologie ontwikkeld. Welkom in de sensorwereld waarin science fictionachtige technologieën ontstaan met namen als quantum cascade lasers, LIDAR, FLIR, MALDI, X-ray scattering en Lab-on-a-chip (tip: gewoon even opzoeken op de engelstalige Wikipedia en Google) het is teveel om op te noemen. Het staat nu nog in de laboratoria, maar straks is het standaardtechnologie.
GYGES
GYGES wordt de meest revolutionaire vernieuwing in toezicht ooit. Vergeet al die surveillanten die in een centrale toezichtsruimte naar tientallen beeldschermen zitten te turen. GYGES is immersive technology, een Virtual Reality beeld dat realtime berekend wordt aan de hand van alle beeld- en geluidsinformatie die via GridLink en ADAMOS binnenkomen. De surveillant van de toekomst ‘kijkt’ niet meer naar beelden, maar bevindt zich er middenin! Hij beweegt zich als een avatar in een videogame realtime door de virtuele driedimensionale simulatie waarin de grenzen tussen de werkelijke en de gesimuleerde wereld niet meer bestaan. De GYGES-beelden worden verrijkt met de informatie vanuit SENSE-IT. Hierdoor ontstaat een Augmented Virtual Reality beeld – een verrijkte virtuele werkelijkheid voor de operator. Personen en objecten die zich binnen de gesimuleerde omgeving bevinden krijgen een risicoprofiel toebedeeld op basis van wat er over hun bekend is. Een onbekend risicoprofiel levert een gele waarschuwingskleur op. Potentiële criminelen zoals subjecten die zakkenrollersgedrag vertonen worden oranje gekleurd. Gezochte misdadigers of subjecten die wapens dragen worden rood gekleurd. De surveillant beoordeelt de situatie vanuit de virtuele wereld en stuurt er eventueel een armageddor op af.
WATCHDOG
Soms wordt het zelfs voor GYGES teveel en dan komt Watchdog in beeld. Watchdog wordt dé grote automatische toezichtstechnologie in de toekomst. Systemen leren van elkaar wat ‘slecht’ is en er ontstaan supranationale bibliotheken met afwijkend gedrag, foute gezichten en ongepaste handelingen. Uw privacy is goed geregeld want alles is versleuteld en de sleutels liggen veilig opgeborgen bij alle internationale overheden. Uiteindelijk versmelten GYGES, SENSET-IT en Watchdog in de toekomst tot één grote toezichtsrobot. Menselijke operators worden overbodig.
RAID
Waarom een camera aan de muur schroeven of op een paal zetten als je hem ook onder een multicopter kunt hangen of op een modelauto kunt monteren? Vliegende, rijdende, kruipende en varende camera’s en sensoren hebben de toekomst. Deze toekomstige drones zijn autonoom en worden niet meer bestuurd. Zij kunnen zelfstandig hun weg vinden en op eigen houtje personen of voertuigen volgen waarbij de beelden desgewenst live via Gridlink worden uitgezonden. Dat laatste kan overigens nu al in beperkte mate met FPV-drones (even opzoeken op YouTube). Uiteraard zijn ze straks zo klein en stil dat ze niet waarneembaar zijn. De drones kunnen samenwerken in een zwerm: de RAID (Redundant Array of Inexpensive Drones). Als UltraCam geen goed beeld heeft vraagt hij aan een of meerdere cameradrones in de buurt om met hun camera’s een beeld vanuit het juiste perspectief te verzorgen.
Toekomstige drones zijn autonoom
ARMAGEDDOR
Het grootste nadeel van toezichtcamera’s was dat ze geen closed loop waren. Ze constateerden weliswaar overtredingen maar konden niemand aanhouden. Daar komt nu
verandering in. Robots worden al gebruikt om verdachten te lokaliseren. De volgende logische stap is om het gevaarlijke werk van de aanhouding van de verdachte ook aan robots uit te besteden: de armageddors. Armageddors komen er in alle mogelijke soorten en maten: vermomd als camera, als rijdend voertuig, varend, vliegend, en misschien in de toekomst zelfs als humanoïde. De meest omstreden armageddors zijn gewapend. Sommige met simpele pepperspray of een net, anderen met meer. De eerste arrestatie door een armageddor wordt wereldnieuws. Liefst een gevaarlijke terrorist. De beelden van de terrorist in de grijpers van een naar buiten rijdende armageddor zullen de wereld rond gaan. De beeldtaal is duidelijk: met de groeten van de westerse technologie! Maar er komen ook geïmproviseerde armageddors van de tegenstanders om aanslagen op afstand te plegen. Een snoezige zelfrijdende google car of een pizza drone vol explosieven op pad sturen is veel verleidelijker dan zelf een aanslag plegen. En het spaart nog levens van terroristen ook. Een win-win situatie dus!
SAFCURITY
Safety en security zullen uiteindelijk met elkaar versmelten tot één overkoepelend concept: safcurity. Kostenbesparing zal de grootste drijfveer zijn. Sensoren voor milieu-monitoring komen daardoor beschikbaar voor opsporing. Toezichtscamera’s zullen worden gebruikt voor verkeersgeleiding. Armageddors worden ingezet bij reddingsoperaties. Beveiligingsorganisaties en andere private organisaties krijgen volledige toegang tot elkaars databestanden. Maar er zal ook een stammenstrijd ontstaan over uit welk nest de hoogste baas zal komen: wordt het een veiligheidskundige of een beveiligingsdeskundige? Het antwoord is: uit beide, en meer. Safcurity is een te complex concept voor security of safety afzonderlijk.
Maar vooraleerst heb ik zowel goed als slecht nieuws voor u. Eerst het goede nieuws: bijna alles wat ik hier beschrijf bestaat al. Het is óf gewoon te koop, óf in ontwikkeling in een laboratorium. Het slechte nieuws is dat het nog niet is samengevoegd tot één concept. Safcurity, UltraCam, GridLink, ADAMOS, GYGES en de Armageddors bestaan natuurlijk nog niet. Die heb ik verzonnen.
De safcurity van de toekomst moet zich daarom ook met fundamentele vragen gaan bezighouden: Wat is veiligheid? Waarom is er veiligheid? Hoe werkt veiligheid? Hoe meet je veiligheid? Hoeveel veiligheid hebben we nodig en waarom? De kinderjaren waarin security zich veilig achter protocollen en technologie kon verschuilen zijn dan definitief voorbij. Safcurity zal volwassen moeten worden. En wel snel.
Dit artikel is gepubliceerd in Security Management 04/2016. Civis Sollicitis, onze vaste columnist, is de auteur. Vraag een proefnummer of abonnement aan!