Doorgaans heeft brand een grote impact op een bedrijf. Helaas wordt nogal eens vergeten hoe groot die impact is. En wat de ondernemer zelf kan doen om de kans op brand te minimaliseren. Kortom: het ontbreekt weleens aan een goede brandpreventiestrategie. En in hoeverre sluit die strategie dan aan op het bouwbesluit?
Dit jaar is de opvolger van het bouwbesluit, die uit 2012 stamt, de Bbl: “Besluit bouwwerken Leefomgeving” in werking getreden. Als je het internet afspeurt voor meer informatie kom je al snel uit op de dikke documenten met ambtelijke teksten. Die zo correct, maar vooral zo uitvoerig mogelijk, omschrijven wat de Bbl nu allemaal inhoudt. Maar hoe goed is deze vervanger van het bouwbesluit nu voor bijvoorbeeld de continuïteit van uw bedrijf als er onverhoopt toch brand uitbreekt?
De Bbl gaat met name over de gezondheid en vluchtveiligheid van personen en omgeving als het gebouw al in brand staat
Kort gezegd bevat de Bbl (rijks)regels over bestaande gebouwen, nieuwe te vergunnen gebouwen, maar ook over het slopen, in stand houden en dagelijks gebruiken ervan. Dat klinkt best goed maar wat betekent het nu eigenlijk precies? De Bbl gaat voor wat betreft de brandveiligheid met name over de gezondheid en vluchtveiligheid van personen en omgeving als het gebouw al in brand staat. Maar als je kijkt naar de brandveiligheid van het gebouw zelf dan blijft er vaak best nog heel wat te wensen of eisen over voordat de ondernemer het gebouw in gebruik zal willen nemen. Eisen van allereerst de gebruiker of ondernemer van het ‘Bbl-waardige’ gebouw als je kijkt naar bedrijfscontinuïteit, imagoschade, aansprakelijkheid en een mogelijk faillissement na een brand.
Voor een verzekeraar is de Bbl een ondergrens
Maar een verzekeraar kijkt ook naar andere zaken zoals de vuurlast, ondernemingsactiviteiten, brandbaarheid en branduitbreidingssnelheid van materialen die in het gebouw aanwezig zijn en de risico’s op het ontstaan van brand. Maar let op: voor een verzekeraar is de Bbl een ondergrens. En de brandweer of overheid zal de schade nooit betalen als uw bedrijfsgebouw (uitsluitend) aan de Bbl heeft voldaan. Elke verzekeraar heeft zijn eigen instructies met betrekking tot een (gewenst) schadepreventieniveau.
Ook belangrijk is de veiligheid van hulpverleners tijdens een brand van de interne beveiligingsorganisatie (zoals BHV) maar ook die van de externe beveiligingsorganisatie (de brandweer). De brandweer gaat namelijk niet zomaar naar binnen maar zal na het redden van mens en dier doorgaans van buitenaf de brand proberen onder controle te houden en ook de omgeving zoveel als mogelijk te sparen. Daarnaast zullen de instructies aan uw eigen medewerkers in eerste instantie gericht moeten zijn op het zichzelf in veiligheid stellen in plaats van ‘de held uithangen met een blustoestel’.
Kosten
Mogelijk voldeed uw gebouw wel aan het (oude) bouwbesluit en blijkt het zelfs na wat kleine aanpassingen ook weer aan de nieuwe Bbl te voldoen. Maar misschien blijkt dat de schadebeperkende maatregelen al jaren niet (meer) actueel op het huidige gebruik en actuele brandveiligheidseisen op bijvoorbeeld brandbaar meubilair of interieur aan te sluiten. Toch wel fijn om dit voorafgaand aan bijvoorbeeld een verbouwing ook gelijk te (laten) onderzoeken. Je kunt je geld als ondernemer nu eenmaal maar één keer uitgeven.
UPD
Om de brandpreventiestrategie van het bedrijf naadloos te laten aansluiten op de Bbl is het verstandig alle betrokken partijen in overeenstemming met elkaar vooraf een document te laten opstellen waarin alle eisen en wensen zijn verwerkt en vastgelegd. Alleen op deze manier blijft de ondernemer maximaal ‘in control’ over de brandveiligheid en de impact van een onverhoopte brand. De brandweer, verzekeraar, ondernemer, en soms ook een externe adviseur kunnen dit na een inventarisatie van alle risico’s gezamenlijk vastleggen in een UPD (uitgangspuntendocument brandveiligheid). In een enkel geval heeft ook de afnemer of toeleverancier van het betrokken bedrijf bepaalde brandveiligheidseisen.
Een onafhankelijke risicodeskundige of een deskundige van een verzekeraar kan u helpen. Hij kijkt naar het brandscenario, schadeverlies en naar de eventueel aanvullende maatregelen die nodig zijn.
Als u bestaande gebouwen of bedrijfsactiviteiten wilt uitbreiden, neem dan altijd eerst contact op met uw verzekeraar of adviseur. Zij zijn op de hoogte van de actuele regelgeving, die wellicht kan afwijken van de huidige situatie en de eisen die bij u van toepassing zijn.
In het UPD wordt onder andere verwoord wat de juiste samenhang is van de verschillende maatregelen zodat de meest optimale vorm van brandveiligheid kan worden gegarandeerd.
Diverse partijen hebben met het CCV samengewerkt aan het keurmerk UPD. Een UPD wat voldoet aan dit keurmerk wordt opgesteld door een CCV-erkende UPD-opsteller en geeft vervolgens een gerechtvaardigd vertrouwen dat het met de brandveiligheid in een gebouw én voor de continuïteit en verzekerbaarheid van de onderneming goed geregeld is.
Nieuwbouw
Mocht u zich in de luxe positie bevinden dat er een nieuw pand gebouwd moet worden, overweeg om het robuuster te bouwen dan volgens het bouwbesluit noodzakelijk is. Ga er zowel bij het ontwerpen van het gebouw als bij het toepassen van brandveiligheidsvoorzieningen vanuit dat het gebouw bij de wettelijk minimale voorzorgsmaatregelen bij brand vrijwel altijd als verloren moet worden beschouwd. Maar ook een bedrijfsstilstand na een brand die niet het gehele pand laat afbranden bedraagt al snel 6 maanden.
Een continu proces
Een ondernemer is doorgaans niet elke dag bezig met calamiteiten en de kans op schade. Vaak komt het onderwerp brandrisico alleen tijdens de jaarlijkse bespreking over de verzekeringspolis op tafel. Dat is jammer, want het zorgt vaak voor teleurstelling bij de eigenaar/gebruiker als tijdens een dergelijk gesprek de wensen van de verzekeraar niet overeen blijken te komen met de keuze die de ondernemer tussentijds heeft gemaakt. Het is dus verstandig om dit onderwerp regelmatig te laten terugkomen op de bedrijfsagenda en onderdeel te laten zijn van de bedrijfscultuur. Zo vergroot u niet alleen uw eigen kennis maar wordt ook de veiligheid van het gebouw, de onderneming en het grootste kapitaal: uw werknemers verbeterd.
Tekst | R.J. van Nierop RRP® RSE, Senior Risk Engineer, HDI Global SE, e-mail rob.van.nierop@nl.hdi.global | www.hdi.global