Telefonische oplichting komt in veel verschillende vormen voor. In deze blog lichten we de vormen wangiri fraude en spoofing toe. Daarnaast geven we enkele tips om de kans op financiële schade door deze oplichtingsvormen te voorkomen.
Onverwacht een torenhoge rekening ontvangen, maar niet weten waar het vandaan komt? Dan kan het zomaar zijn dat je slachtoffer bent geworden van wangiri fraude. Wangiri is Japans voor een rinkel. Bij wangiri fraude bellen criminelen met een (buitenlands) nummer naar uw telefoon. De telefoon gaat zo kort over, dat opnemen niet mogelijk is. Wanneer u terugbelt, hoort u een kiestoon, een bandje of een verbinding verbroken piepje.
Vaak duurt het een tijdje alvorens men doorheeft dat er niemand aan de lijn gaat komen of dat er niet is opgehangen. Tegen die tijd zijn de kosten dan al vaak hoog opgelopen. De criminelen gebruiken namelijk (buitenlandse) servicenummers. In Nederland herken je dergelijke betaalde servicenummers aan de begincode 0900. De kosten die de buitenlandse servicenummers berekenen, zijn echter doorgaans veel hoger dan het reguliere tarief van dergelijke servicenummers.
Inmiddels is het wel bekend dat een bepaalde alertheid gewenst is bij een oproep vanuit een (onbekend) buitenlands nummer. Telefoonoplichters worden echter steeds sluwer en maken steeds meer gebruik van ‘het spoofen’ van Nederlandse telefoonnummers. In het kort komt het erop neer dat iemand door spoofing het telefoonnummer aanneemt van een andere persoon of partij, zoals bijvoorbeeld een bank, verzekeraar of incassobureau. Op het scherm verschijnt dan ook daadwerkelijk het telefoonnummer van jouw bank, dus het telefoontje lijkt in eerste instantie legitiem en levert verder geen argwaan op. Door de zogenaamde medewerker van de bank (of andere partij) wordt dan vaak een verhaal opgehangen waarbij het slachtoffer zich genoodzaakt voelt zo snel mogelijk geld over te maken. In dit soort gevallen blijkt vaak pas veel te laat dat het om fraude gaat.
Blokkeer telefoonnummers die je niet vertrouwt
Telecomproviders geven aan helaas weinig tegen wangiri fraude en het spoofen van telefoonnummers te kunnen doen. Wangiri fraudeurs zitten vaak in het buitenland en spoofing fraudeurs kopen tegen een klein bedrag telefoonnummers in of verkrijgen deze gratis via websites. Ook wordt meer dan eens gebruikgemaakt van nummers die buitgemaakt zijn tijdens datalekken. Tegen de tijd dat de eerste meldingen binnenkomen bij telecomproviders en de analisten de fraudeurs op het spoor zijn, zijn de fraudeurs vaak alweer overgestapt naar een ander nummer.
Om de kans op slachtofferschap van belfraude te beperken, geven we je enkele tips:
- Maak gebruik van een betrouwbare app die een geautomatiseerde risico-inschatting maakt van binnenkomende oproepen en deze eventueel automatisch blokkeert. Een voorbeeld hiervan is de app ‘Hiya’.
- Google buitenlandse telefoonnummers die je niet vertrouwt en bel niet zomaar terug.
- Blokkeer zelf telefoonnummers die je niet vertrouwt.
- Check onbekende Nederlandse telefoonnummers op websites als wieheeftgebeld.nl en telefoonnummerzoeken.net.
- Besef dat legitieme partijen je eigenlijk nooit telefonisch zullen verzoeken om geld over te maken.
Karlijn Cox is Consultant Analyse bij DataExpert
