Het zijn de visitekaartjes van Rotterdam: de handhavers. Meestal zijn zij ook buitengewoon opsporingsambtenaar, maar dat hoeft niet. De ene handhaver is vooral actief in de wijk, terwijl de andere juist een speciale taak heeft.
Door Elske Koopman
Ze hebben geen wapens, wel handboeien en zijn in de wijken om met bewoners een oplossing te vinden voor ergernissen voordat die veranderen in overlast.
Kylene Heydar Pour (23) is één van de 144 wijkhandhavers (boa) in Rotterdam. In haar wijk Groot-IJsselmonde zijn er vooral problemen met parkeren, daklozen en afval.
Problemen met de jeugd zijn er wat minder. “De meeste problemen zien we bij ouders die hun auto slordig neerzetten als ze hun kinderen van school halen en overlast van daklozen die voor het winkelcentrum drinken, plassen tegen de muren en ontlasting achterlaten”, zegt Heydar Pour. De gemeente betitelt handhavers als het visitekaartje van de stad en zo ziet zij dat ook. “Wij zijn de poppetjes op straat en mensen weten wat ze aan ons hebben. Ik heb diezelfde mensen nodig om mijn werk goed te doen. Zij zien veel meer dan ik tijdens mijn diensten en samen bereiken we meer.”
Vooruitgang als doel
Haar doel is om mensen tevreden te houden en vooruitgang te zien in de veiligheid en leefbaarheid in haar wijk. “Ik wil dat de mensen zich gehoord voelen en dat ze zien dat we meer doen dan rondjes lopen”, aldus de wijkhandhaver. Naast wijkhandhavers heeft de gemeente Rotterdam ook wijkbeheerders, een team Jeugd, team Biker, team Wonen, team Drank en Horeca, team Schoon, team Milieu, team Haven, team Ondermijning, motorhandhavers, handhavers op de Rotterdamse markten, controleurs Huisafval en fiscaal handhavers van de afdeling Parkeren. In totaal werken er 439 handhavers.
Veel contact met handhavers uit andere teams heeft Heydar Pour nog niet gehad, omdat ze nog niet zo lang in Rotterdam werkt. Wel heeft ze al regelmatig contact met de directie Veiligheid van de gemeente Rotterdam en met de wijkmanager. “Die gaat over fysieke zaken in de wijk, bijvoorbeeld speelvoorzieningen. We hadden in de wijk een man die een boomhut maakte en dat mag niet. Toen heb ik de situatie met de wijkmanager besproken en die heeft nu gezorgd voor een speelvoorziening voor kinderen in de buurt.”

Handhaver Kylene Heydar Pour: “Ik wil dat de mensen zien dat we meer doen dan rondjes lopen.”
Meedenken met de bewoners
De wijkhandhaver probeert zo veel mogelijk met bewoners mee te denken. Zo was parkeren op de stoep in haar wijk jarenlang gedoogd. Zij vindt het haar taak om ook daarnaar te kijken. “We geven wel een waarschuwing als een auto deels op de stoep staat, maar pas als echt de stoep is geblokkeerd, geven we een boete.”
In de eerste helft van 2022 zijn in heel Rotterdam 2502 waarschuwingen gegeven en 32.455 boetes uitgedeeld. Zij probeert het eerst met woorden: “Ik heb eens diverse gesprekken met iemand gevoerd die de auto bleef neerzetten waar dat niet mocht. Uiteindelijk ging de persoon inzien waarom het niet mocht en kon ik diegene overtuigen dat de auto ergens anders beter stond. Daklozen beboeten we ook liever niet, maar we zorgen dat ze bij een opvangplek terechtkunnen. Soms zie je ze dan wel weer terug, maar we blijven ons best doen om een betere plek te regelen.”
Reputatie
De reputatie van handhavers lijkt in Rotterdam niet zo goed. Uit onderzoek van de gemeente Rotterdam van twee jaar geleden blijkt dat deelnemers vooral neutraal zijn en iets vaker positief denken, terwijl ze vooral op negatieve toon over handhavers spreken. Een derde is zeer positief over handhavers en een vijfde zeer negatief. Overigens werkten maar zo’n één op de tien van de gevraagde deelnemers mee aan het onderzoek.
Toch noemt Heydar Pour waardering van anderen als het leukste van haar werk. “Op woensdagochtend breng ik een uurtje door met ouderen. Dat is leuk en ik krijg veel informatie over de wijk. Mijn collega’s maken het werk ook leuk. We zijn echt een team, zoals je dat bij defensie en bij de politie ook hebt. We leven met elkaar mee en weten door de debriefing aan het eind van de dag ook wat er speelt. Elke dag ga ik met plezier naar mijn werk en als ik naar huis ga, heb ik het idee dat ik iets goeds heb gedaan en problemen heb opgelost.”
Dat Rotterdam een stad is met een wereldhaven, veel explosies en schietincidenten, ziet zij niet als een probleem. “Er gebeurt wel eens wat, maar ik blijf het een mooie stad vinden, vol cultuur.” Eerder was ze handhaver in Vlaardingen, Dordrecht en Lansingerland. “Daar was het wat dorpser en had je veel met de jeugd te maken. Soms zag je tijdens een dienst helemaal niemand, omdat iedereen binnen zat. In Rotterdam gebeurt meer op straat. Je zit hier niet stil.”
> LEES OOK: Handhaving en toezicht in Amsterdam: “Een boa is geen bonnenkanon”
Geen werkdag is hetzelfde
Een werkdag is nooit hetzelfde voor de wijkhandhaver, al begint die altijd met een briefing, de koppeling aan een collega en de bespreking van de prioriteiten voor die dienst. Meestal is dat dezelfde persoon, omdat die dezelfde wijk toegewezen heeft gekregen, maar soms – op vrije dagen bijvoorbeeld – is het een ander, vaak iemand uit een naastgelegen wijk.
De meldkamer kan contact zoeken bij spoedopdrachten, bijvoorbeeld als een auto op een invalideparkeerplaats staat. “Daar gaan we dan meteen op af. Veel meldingen hebben minder spoed, dus dan kan het gebeuren dat we een dag later komen. Aan het begin van de dienst overleg ik met mijn collega welke zaken we gaan aanpakken. We kunnen ook zelf taken invullen, zo wil ik graag met de politie het plein voor het winkelcentrum Keizerswaard ‘schoonvegen’ en schoonhouden, omdat daar nu veel overlast van bijvoorbeeld daklozen is. Door dat op te lossen, gaan mensen zich gehoord voelen.” Aan het einde van de dienst is er een debriefing waar alle collega’s vertellen wat ze die dienst hebben meegemaakt en waar ze aan werkten.
> LEES OOK: Grote gemeenten willen (nog) niet aan wapenstok voor boa’s
Onderwaardering van handhavers
Het minst leuke aan haar werk vindt Heydar Pour dat mensen soms handhavers niet waarderen en als negatief zien. “Jammer, want die mensen weten niet precies wat ons werk inhoudt.” Daar probeert ze zelf wat aan te veranderen. “Ik probeer bij alle wijkbijeenkomsten te zijn en een toelichting te geven op wat we doen. Het voordeel is dat mensen mij dan ook beter leren kennen. De meeste wijkbewoners weten inmiddels wel wie ik ben.”
“In de eerste helft van 2022 zijn in Rotterdam 2502 waarschuwingen gegeven en 32.455 boetes”
Gebruik van bodycam
De handhavers dragen ook een bodycam. Heydar Pour heeft die zelf nog niet hoeven gebruiken, maar zag wel hoe een collega het deed. “Bij een gesprek dat uit de hand loopt, moet je dan zeggen dat voor jouw veiligheid en die van je gesprekspartner, je de camera aanzet. Vaak schrikt dat al af en binden de mensen in.” Agressie heeft ze nog niet echt meegemaakt, wel gescheld tegen het uniform, maar niet persoonlijk. Handhavers krijgen geen wapens, maar hebben wel de bevoegdheid om boetes uit te delen en ze dragen handboeien bij zich. “Die heb ik maar één keer gebruikt. Een persoon werkte niet mee na een bedreiging en hij had vermoedelijk een wapen op zak. Toen heb ik hem handboeien omgedaan en de persoon overgedragen aan de politie.”
> LEES OOK: Security Management nummer 6 is verschenen. Thema Handhaving & Toezicht
Doorgroeimogelijkheden en interne opleidingen
Heydar Pour koos het werk omdat ze iets wilde betekenen voor de maatschappij. “Ik wilde eerst bij de politie, maar door een stage bij handhaving werd ik zo enthousiast dat ik ben gebleven.” Ambitie heeft ze ook. Binnen haar vakgebied wil ze graag doorgroeien naar senior teamleider. “Werken op straat vind ik nu nog erg leuk, maar in de toekomst wil ik wel meer binnen werken. Als ik een gezin heb, wil ik veilig zijn.”
Met het oog op de toekomst doet ze ook allerlei interne opleidingen. Zo leerde ze over de milieuwet- en regelgeving en haalde ze de opleiding ‘Toezichthouder Alcoholwet’. “Binnenkort ga ik de opleiding voor hoogrisicohonden volgen. Dan kun je verhaal halen bij bijtincidenten en dat vind ik ook een interessante kant van ons werk. Mijn vaste collega deed deze opleiding al en ik vind het leuk om dat werk samen te doen.”
Volg Security Management op LinkedIn