Er is een nieuw Handboek Evenementen Veiligheid in de maak. De bedoeling is dat daarmee een uniforme werkwijze bij vergunningverlening en beveiliging ontstaat. Wat staat de particuliere beveiligingsbranche – en de particuliere alarmcentrales in het bijzonder – te wachten?
Leestijd: +/- 4 minuten
Sinds het Monstertruck-ongeluk in Haaksbergen, waarbij in 2014 drie doden vielen, is het thema evenementenveiligheid actueler dan ooit. Volgens een verkenning die het Nederlands Genootschap van Burgemeesters in 2015 uitvoerde, zijn gemeenten sindsdien terughoudend om vergunningen voor (enigszins) risicovolle evenementen af te geven. Tegelijkertijd zijn evenementenorganisatoren – en andere betrokkenen, waaronder de particuliere beveiligingsbranche – beducht voor strafrechtelijke vervolging en civielrechtelijke aansprakelijkheid als zich ongevallen of incidenten voordoen.
Met de overvolle evenementenkalenders staan beveiliging en risicobeheersing deze zomer nadrukkelijk op de agenda van Nederlandse gemeenten. Bij onder meer wielerraces, springruiterwedstrijden, kartevenementen, motorcrosses, bloemencorso’s en dance events kunnen zich risico’s voordoen. Extra aandacht vragen ook grootschalige evenementen zoals marathons, de Nijmeegse Vierdaagse, Sail Amsterdam en Oerol op Terschelling. Beveiligingsbedrijven en particuliere alarmcentrales (PAC’s) leveren hierbij onmisbare diensten, zowel op preventief vlak als bij (dreiging van) incidenten.
Handboek Evenementenveiligheid is voor organisatoren en gemeenten
Om gemeenten, evenementenorganisatoren en andere (publieke en private) partijen die zijn betrokken bij de veiligheid tijdens evenementen te ondersteunen, is een nieuw handboek in de maak. De Stichting Evenementenhandboek, die in juli 2015 is opgericht door een aantal gemeenten, ontwikkelt – in nauwe afstemming met deskundigen en belanghebbenden – een landelijke handreiking. De publicatie belooft een Nederlandse variant te worden van de toonaangevende Engelse Event Safety Guide. Het handboek is vooral bedoeld om het organisatoren en gemeenten makkelijker te maken om (veiligheids)plannen in het vergunningverleningsproces te maken en beoordelen.
“Professionalisering bij de organisatie van evenementen vergroten en meer duidelijkheid scheppen naar iedereen die erbij betrokken is”, vat André Rutten, projectleider van de Stichting Evenementenhandboek, de doelstellingen van het handboek samen. “Niet iedereen beschikt nu over voldoende kennis en expertise om alle ontwikkelingen op het vlak van veilige evenementen bij te houden. Het is bovendien best gebruikelijk in Nederland om zaken te uniformeren. De Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) bevestigt het belang en speelt dan ook een belangrijke rol in verspreiding van het Evenementenhandboek onder gemeenten.”
Soms ontbreekt een eenduidige aanpak omdat er verschillende belangen spelen
Gemeenten willen uniforme werkwijze evenementenveiligheid
“Het initiatief voor het Evenementenhandboek komt van gemeenten, die al een aantal jaren behoefte hadden aan een uniforme werkwijze rond vergunningplichtige evenementen”, vertelt Rutten, die in maart werd benoemd als projectleider voor de realisatie van het handboek. “We willen allemaal leuke en veilige evenementen, maar soms ontbreekt er draagvlak voor een eenduidige aanpak, omdat er verschillende belangen spelen.” Rutten noemt het voorbeeld van eisen die aan beveiliging van evenementen worden gesteld. “Met de inzet van particuliere beveiligers wordt nogal eens verschillend omgegaan bij gemeenten. Dat is niet wenselijk. Soms ontbreekt ook een eerlijk speelveld. Zo kan een gemeente in een vergunningverleningsproces twee petten op hebben, omdat de gemeente ook zelf evenementen organiseert.”
Inmiddels zijn naast gemeenten (waaronder Nijmegen en Eindhoven) ook private partijen op het initiatief van de Stichting Evenementenhandboek aangesloten. Onder meer Mojo, TSC Crowd Management en de Vereniging van Evenementenmakers (VVEM) spelen een actieve rol. Rutten: “Het is essentieel om de expertise van de private branche in ons initiatief mee te nemen, zowel inhoudelijk als op bestuurlijk niveau. We gaan echt voor co-makership.” Particuliere beveiligingsbedrijven en PAC’s hebben (nog) geen zitting in het bestuur van de Stichting.
Er is geen specifiek onderdeel voor PBO’s en PAC’s
Het plan is dat het Evenementenhandboek twee delen zal bevatten. Het eerste deel richt zich op gemeenten, waarbij ook de rollen en verantwoordelijkheden van andere publieke partijen, zoals de Veiligheidsregio’s en politie, worden meegenomen. Het tweede deel is vooral bedoeld voor organisatoren. Rutten: “Hierbij gaat het veel meer om concrete instructies: het boek geeft aan wat je moet doen om aan bepaalde richtlijnen, regels en wetten te voldoen. Een gemeenschappelijk deel van het boek geeft een overzicht van relevante wet- en regelgeving, normen, richtlijnen en best practices.” Er is geen onderdeel dat specifiek is toegesneden op het werk van beveiligers en PAC’s.
Ook hete hangijzers vanuit de beveiligingsbranche, zoals de implicaties van de nieuwe flexwet, staan niet in de planning van het Evenementenhandboek. Leon Vincken van de Vereniging Beveiligingsorganisaties uitte recent in een opinieartikel zijn zorgen over de gevolgen van de Wet werk en zekerheid voor de kwaliteit van de evenementenbeveiliging. Met de komst van de wet moet een beveiligingsbedrijf een oproepkracht een vast contract aanbieden als die meer dan drie keer binnen drie maanden wordt ingezet. Dit zal volgens de branche leiden tot een forse toename van personele wisselingen – met alle gevolgen van dien voor de beveiliging van evenementen. Het is een thema dat niet in het Evenementenhandboek aan bod zal komen, zegt Rutten, omdat de stichting hierop geen invloed kan uitoefenen.
Het is mogelijk dat beveiligingsbedrijven aansluiten bij expertteams
Evenementenhandboek moet toegankelijk en gebruiksvriendelijk zijn
Terwijl het evenementenseizoen in volle gang is, gaat de Stichting Evenementenhandboek aan de slag met expertteams. “In dedicated teams inventariseren we de onderwerpen en onderdelen van het handboek. In het najaar betrekken we daarbij een bredere groep van belanghebbenden en deskundigen. Het product, de draagkracht van de deelnemers en de communicatie richting het veld zijn pijlers waarop het moet gaan werken.” Het is mogelijk dat beveiligingsbedrijven zich aansluiten bij de expertteams.
Het is de bedoeling dat het Evenementenhandboek vóór de start van het festivalseizoen in 2017 gelanceerd wordt. “Toegankelijkheid en gebruiksvriendelijkheid zijn daarbij topprioriteiten. We denken er bijvoorbeeld over om standaard veiligheidsplannen gratis en eenvoudig downloadbaar te maken. Daarnaast is de actualiteit een punt van aandacht. Het Evenementenhandboek wordt geen statisch geheel. De stichting gaat het document levend en actueel houden, zodat iedereen op de hoogte kan blijven van de laatste stand van zaken.”
Handboek Evenementen haalt kwaliteit uit evenementenbeveiliging
Wat gaat de particuliere beveiligingsbranche merken van de komst van het Evenementenhandboek? Rutten hoopt dat in heel Nederland een uniforme werkwijze ontstaat die leidt tot de hoogst mogelijk kwaliteit in evenementenbeveiliging. “De grootste winst van ons handboek ligt op het vlak van uniformiteit, kwaliteit, toegankelijkheid en gebruiksgemak. Straks kan iedereen in het veld de juiste kennis opdoen – en deze op dezelfde manier toepassen.”
Daarvan profiteren volgens Rutten niet alleen de gemeenten, die vergunningaanvragen moeten beoordelen. Juist ook private bedrijven zijn erbij gebaat. “Evenementenorganisatoren moeten nu soms met verschillende gemeenten en Veiligheidsregio’s dealen en dan is het niet handig om met verschillende eisen te maken te krijgen. Straks maakt het voor een beveiligingsbedrijf niet uit of je de diensten levert voor een evenement in gemeente X of Y. Je weet gewoon welke kwaliteitseisen er gelden, hoe wordt omgegaan met incidenten, en welke organisaties welke verantwoordelijkheid hebben. Doordat de situatie overal duidelijk is, ontstaan geen discussies of misverstanden. Uiteindelijk wordt een leuk evenement dan nog leuker en veiliger.”