Corona en de lockdowns liggen al enkele jaren achter ons. Ik ken niemand die terug wil naar de tijden van afzondering, afstand en afhankelijkheid. Onlangs was er weer een opleving van een nieuwe variant, maar deze heeft niet geleid tot maatregelen. De slogan ‘Samen krijgen we corona onder controle’ hoefde dus niet van stal gehaald te worden.
Op kerstavond 2020 verstuurde minister De Jonge van VWS een Kamerbrief over de risico’s van de IT-systemen bij de GGD. Dit naar aanleiding van datalekken bij de GGD waardoor medewerkers bij testuitslagen konden die ze niet mochten inzien. De kans dat Kamerleden op kerstavond hun e-mail checken is ongeveer even groot als de kans dat Pasen en Pinksteren op één dag vallen. Formeel was er geen sprake van het ‘onjuist informeren’ van de Kamer (een politieke doodzonde), maar of deze timing de Kamer heeft geholpen om haar controlerende taak voldoende uit te voeren is de vraag.
Bovendien stonden de alinea’s over de kwetsbaarheden in de GGD-systemen aan het einde van een uitgebreidere brief die ging over het testen en een OMT-advies.
Taking out the trash
Dit timen van slecht nieuws heet taking out the trash. Een ander voorbeeld is het versturen van gevoelige documenten op momenten dat de collectieve aandacht uitgaat naar een andere actualiteit. Mijn werkgever heeft er soms ook een handje van om ‘slecht nieuws’ proberen te begraven. De dag voordat de kerstvakantie begint is een populaire taking out the trash day.
Afgelopen december was het weer raak. Terwijl de meeste medewerkers hun mailbox opschoonden en out-of-office aanzetten, verscheen er aan het einde van de middag een bericht over de wijziging van de BSA-norm en de mogelijkheid voor studenten om eenvoudiger te switchen naar een andere opleiding. Medewerkers waren verrast. Op diezelfde middag kwam er een bericht over de noodzakelijke ombuigingen (wat een vreselijk woord) en de begrotings- en bezuinigingsopgaven voor 2024. Wie denkt er nog aan deze berichten als je eenmaal met je familie aan het kerstdiner zit? En na de vakantie is het voor medewerkers weer business as usual.
Achter het timen van slecht nieuws zit vast een gedachte
Achter het timen van dergelijk nieuws zit vast een (psychologische) gedachte, maar ik vraag me af wat je er als organisatie (in welke branche ook) uiteindelijk mee opschiet als je het op zo’n manier en moment doet. Het maakt medewerkers argwanend, omdat het lijkt alsof je iets te verbergen of verhullen hebt (en misschien is dat ook wel zo). Zou het niet eerlijker, effectiever en efficiënter zijn om open het gesprek aan te gaan als er slecht nieuws is? Om als organisatie je medewerkers mee te laten denken over oplossingen en zó meer draagvlak en minder wantrouwen te creëren? Dit lijkt mij een goed voornemen voor 2024. Want samen krijgen we de rommel onder controle.
Mr. Ben den Tuinder is docent recht bij de opleiding Safety & Security Management en onderzoeker bij het lectoraat Weerbare Democratie van Hogeschool Saxion.
Meer blogs van Ben den Tuinder
Volg Security Management op LinkedIn
